تدوين عددي و تجربي برنامه خشك‌كردن چوب راش در كوره بر پايه‌ي تئوري انتشار

Numerical and experimental establishment of kiln drying schedule for Iranain beech based on diffusion theory

برنامه‌هایی كه تاكنون برای خشك‌كردن انواع گونه‌های چوبی بومی ایران در داخل كشور تدوین شده‌اند برگرفته از كد برنامه‌های آزمایشگاه فراورده های جنگلی آمریكا (FPL) بوده است كه در نوع خود مشكلاتی را به همراه دارند. از اینرو، هدف از انجام این تحقیق تدوین برنامه‌ای مناسب برای خشك‌كردن چوب راش برای اولین بار و متفاوت با برنامه‌های قبل است كه در نوع خود مزیت‌هایی را نیز می‌تواند داشته باشد. چوب راش ایران (Fagus orientalis) با برش تجاری و با ضخامت 5/5 سانتی‌متر با برنامه‌ای بر پایه‌ی تئوری انتشار تا رسیدن به رطوبت نهایی 2±12 درصد خشك گردید. این برنامه در 3 مرحله جداگانه و با رطوبت‌های اولیه 6/66، 58 و 45 درصد بر روی سه بار متفاوت كوره اجرا گردید. دمای خشك اولیه (اولین گام) محاسبه شده در هر سه مرحله یكسان و برابر 46 درجه سلسیوس و دمای تر در طول اجرای برنامه یكسان و برابر 45 درجه سلسیوس منظور گردید. شدت معایب كمانی، انحنا، تاب، ترك سطحی و ترك انتهایی در طول اجرای برنامه، قبل و بعد از خشك شدن در هر مرحله اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نمودارهای كنترل كیفیت انجام گردید. برنامه‌ی جدید كه با استفاده از روابط ریاضی و بر پایه تئوری انتشار تدوین شد در هر سه بار كوره، نتایج قابل قبولی به همراه داشت، به طوری كه شدت تغییرات معایب در هر سه بار كوره در نمودار‌های تحلیل آماری در حدود قابل قبول كمی و كیفی قرار گرفتند. در نهایت، عدم ایجاد ترك سطحی در نمونه‌ها به دلیل اعمال شرایط ملایم كاهش رطوبت، به عنوان ویژگی برتر این برنامه جدید تدوین شده مطرح گردید.

In order to establish a kiln drying schedule for Iranian Beech (Fagus orientalis) lumbers of 5.5 cm thickness, commercially cut from Shast Kola region , 5 km distance from Gorgan. They were then dried under the program based on diffusion theory (from Malmquistʹs relations) were adopted to dry the lumbers to the final moisture content of 12±2 %. This program for three separate kiln charges and initial moisture content 66.6, 58 and 45 percent was developed. Initial drying bulb temperature (first step) 46 °C and wet-bulb temperature 45 °C was calculated and in three schedules were same. The severity of surface, end checks and warp (bowing, crooking, twisting) in the lumbers were measured before and after the drying process and quality control methods were used to analyze the wood defects. Results indicated that drying of beech lumber using this new schedule was satisfactory. Also intensity changes of defect in all three repeats were about acceptable quality and quantity. Superior characteristics of this program was no surface checks in samples because the moisture content was reduced slowly.