بررسي نقش پيش بيني كننده باورهاي خودكارآمدي و فراشناخت برگرايش به تفكر انتقادي در دانشجويان

The predictive role of Self-Efficacy and Meta-Cognitive on Students Tendency to Critical Thinking

مقدمه:گرايش به تفكر انتقادي در دنياي مدرن، يك فرايند پيچيده شناختي مورد نياز براي مشاركت عاقلانه در يك جامعه دموكراتيك شناخته مي ­شود. هدف پژوهش حاضر بررسي نقش پيش ­بيني ­كننده باورهاي خودكارآمدي و فراشناخت برگرايش به تفكر انتقادي در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي لرستان بود روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي-تحليلي از نوع همبستگي بر روي كليه دانشجويان رشته­ هاي مامايي، پرستاري، بهداشت و پيراپزشكي مشغول به تحصيل دانشگاه علوم پزشكي لرستان در سال تحصيلي 94-1393 بود. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 220 نفر (60/9 درصد زن و 39/1 درصد مرد) و به صورت نمونه­ گيري تصادفي خوشه ­اي انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده شامل پرسشنامه­ هاي باورهاي خودكارآمدي شرر و همكاران، فراشناخت شراو و دنيسون و گرايش به تفكر انتقادي ريكتس بود. داده ­ها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون، تحليل رگرسيون گام به گام و آزمون t مستقل با استفاده از نرم افزار SPSSمورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: نتايج نشان داد بين باورهاي خودكارآمدي ( r= 0/390 , P<0/001)، و فراشناخت ( r= 0/468 , P<0/001 ) با گرايش به تفكر انتقادي همبستگي مثبت و معني­ داري وجود دارد (P<0/001) و يافته ­هاي حاصل از تحليل رگرسيون چندگانه به روش گام به گام نيز نشان داد كه متغير­هاي باورهاي خودكارآمدي (β=0/468, p<0/001) و فراشناخت (β=0/160, p<0/05) پيش ­بيني­ كننده معني­داري براي گرايش به تفكر انتقادي دانشجويان هستند. همچنين آزمون t مستقل نشان داد كه بين دانشجويان دختر و پسر در متغيرهاي گرايش به تفكر انتقادي، باورهاي خودكارآمدي و فراشناخت تفاوت معني­داري وجود دارد ، به نحوي كه ميزان گرايش به تفكر انتقادي (M= 104/79)باورهاي خودكارآمدي(M= 56/37) و فراشناخت(M= 84/21) در بين دختران بيش­تر از ميزان گرايش به تفكر انتقادي(M= 92/57) باورهاي خودكارآمدي (M= 49/23) و فراشناخت(M= 77/17) پسران بود .(P<0/001) نتيجه گيري: با توجه به اهميت نقش باورهاي خودكارآمدي و فراشناخت در پيش ­بيني گرايش به تفكر انتقادي دانشجويان، برنامه­ هاي دانشگاه ­ها بايد به ­گونه­ اي سازماندهي شوند كه در برنامه ­ريزي­ هاي آموزشي و برنامه درسي تجديدنظر به عمل آيد و از روش­ هاي فعال تدريس استفاده شود كه به ­جاي ذخيره­ سازي اطلاعات و حقايق علمي، دانشجويان را درگير مسئله و حل آن نمايد.

Introduction: The tendency to critical thinking in the modern world known as a complex cognitive process for effective participation in a democratic society. The aim of the present study is to examine the predictive role of self-efficacy and meta-cognitive on Tendency to critical thinking dispositions in students of Lorestan University of medical Sciences. Methods: This is a descriptive- analytic correlational study. The study population included all Midwifery, Nursing, Health, and Paramedical students of Lorestan University of Medical Sciences in 2014-15. sample size consist of 220 individuals (%60.9 female and %39/1 man), who were selected based on Krejcie and Morgan table through random cluster sampling. For gathering data instruments of self-efficacy sheerer et al, Meta-cognitive Schraw & Dennison, and critical thinking dispositions Ricketts questionnaires were used. Data were analyzed by Pearson correlation, multiple regression analysis and T independents through SPSS. Results: The findings showed there is a positive and significant correlation among self-efficacy (r=0.390, p<0.001), meta-cognitive (r=0.468, p<0.01) and critical thinking dispositions (P<0.001) and the findings of multiple regression analysis and stepwise showed that self-efficacy (β=0.468, p<0.001) and meta-cognitive (β=0.160, p<0.05) are significant predictors of critical thinking in students. The independent differnces t-test showed that there was a significant between male and female students in critical thinking dispositions variables, so that tendency to critical thinking dispositions (M=104.74), self-efficacy (M=56.37) and meta- cognition (M=84.21) among female was more than in men considering tendency to critical thinking dispositions (M=92.57), selfefficacy (M=49.23) and meta- cognition(M=77.17) , (p<0.001). Conclusion:regarding The important role of self-efficacy and meta- cognition in predicting students critical thinking dispositions, University programs should be organized in such a way that the educational programs and curriculum revision comes into action And active teaching methods that, involved students in the issue and problem solving should be used instead of storing data and scientific facts.