رابطۀ تجربۀ زيبايي‌شناختي با تجربۀ ديني به روايت آلفرد مارتين و شلايرماخر

A Study on Relation Between Religious Experience and Aesthetics Experience Narrated By Schleiermacher and Martin

جيمز آلفرد مارتين، فيلسوف و انديشمند معاصر دين، با نگاهي به تجربيات ديني و زيبايي‌شناختي دوره‌هاي تاريخي و طرح نظريات مختلف به دنبال نشان دادن ارتباط تجربيات ديني و زيبايي‌شناختي در قرون مختلف است. اين ارتباط در يك ساحت گفتماني مورد بحث قرار مي گيرد. اين گفتمان علاوه بر پرداختن به مفهوم چيستي هنر و دين به اين مساله مي پردازد كه تا چه اندازه دين مي‌تواند در تعيين معيارهاي زيبايي و هم‌چنين آفرينش آثار هنري نقش اساسي داشته باشد و هم‌چنين هنر چه نقش تعيين‌كننده‌اي در تجربيات ديني بشري داشته است. اين پژوهش همچنين كوشيده تا با نگاهي به سير تاريخي بحث به تئوري‌هاي مطرح شده از جمله انديشه‌هاي فيلسوف آلماني، شلايرماخر، پرداخته و تعاريف متفاوت او از چيستي دين، تجربه ديني و هنر و گفتمان ميان اين مفاهيم را بررسي كند. در مقاله، در پاسخ به سوال ذكرشده، اين مطلب مورد بحث واقع شده است كه به نظر جيمز آلفرد مارتين، اين گفتمان در نهايت به هدفي واحد مي‌انجامد كه همانا دركي از واقعيت حقيقي و راستين است. زيرا به همان ميزاني كه تجارب ديني بشري داراي بنيان‌هاي عميق حسي است، تجارب زيبايي‌شناختي نيز منبعث از ادراك حسي ـ مشاركتي مفهوم زيبايي بين مخاطب و اثر هنري است.

James Alfred Martin, a contemporary philosopher and thinker of religion, seeks to illustrate the connection between religious and aesthetic experiences in different centuries by reviewing these experiences in historical periods and proposing different theories. This connection is discussed in a discursive context. In addition to addressing the concepts of art and religion, this discourse deals with the extent to which religion can play a key role in determining aesthetic criteria and creation of works of art as well as the decisive role of art in human religious experiences. This study also examined the existing theories, including the thoughts of the German philosopher, Schleiermacher, and his various definitions of religion, the religious experience, art, and the discourse between these concepts by reviewing the history of the discussion. To answer the aforementioned question, this study discussed that, according to James Alfred Martin, this discourse ultimately leads to a single goal, which is a perception of the true reality. The reason is, as much as aesthetic experiences are derived from participatory-sensory perception of beauty between the audience and the work of art, religious experiences of human beings have deep sensory foundations.