بررسي افزايش وزن و برخي شاخص‌هاي رشد كرم خاكي در ورمي كمپوست حاصل از كودهاي آلي مختلف

The study of weight and growth indices of earthworm (Eisenia foetida) in vermicomposting of different organic fertilizers

تهيه ورمي كمپوست يكي از مهمترين ابزارها براي بازيافت كودهاي آلي و تبديل آن‌ها به كود بيولوژيك است. بررسي مورد نظر در جهت تعيين بهترين بستر جهت پرورش كرم خاكي گونه آيزينا فتيدا (Eisenia .foetida) در يك طرح كاملاً تصادفي در10 تيمار و چهار تكرار در يك دوره سه ماهه در بسترهاي مختلف كود دامي اسبي و گوسفندي به همراه بقاياي كاه گندم و يونجه در نسبت‌هاي حجمي مختلف (25، 50، 75 و 100) در سال 1392 در دانشگاه گنبد كاووس انجام شد (تيمارهاي كودي گنگ است نسبت­ها ذكر نشده است). در اين تحقيق وزن كرم بالغ، جوان، نوزاد، وزن كوكون و وزن نهايي كرم خاكي آيزنيا فتيدا و نرخ رشد وزني، نرخ رشد ويژه تعداد نوزاد به ازاي مولد و نرخ بازماندگي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از بررسي تجزيه واريانس نشان داد كه بين تيمارها از نظر افزايش وزن كرم بالغ، جوان، نوزاد و وزن كرم نهايي و شاخص‌هاي رشد غير از نرخ بازماندگي اختلاف معني­دار وجود داشت. بيشترين وزن كرم بالغ در تيمار كود گوسفندي و بقاياي يونجه به نسبت 50 به 50 (نسبت حجمي) مشاهده گرديد و بيشترين وزن كرم جوان در تيمار كاه به همراه كود گوسفندي به نسبت 25 به 75 حاصل شد. همچنين بيشترين وزن نوزاد كرم و وزن نهايي كرم‌ها در تيمار كاه به همراه كود گوسفندي به نسبت يك به يك به دست آمد. در مجموع نتايج حاصل نشان داد كه تيمار كود گوسفندي به همراه بقاياي كاه و يونجه بيشترين افزايش وزن كرم خاكي را به دنبال داشت.

Vermicompost technology is one of the most important tools for processing and converting organic wastes into biological fertilizers. The study intended to determine the best substrate for breeding earthworm species Eisenia foetida in a completely randomized design with 10 treatments and four replications in a three-month period. Various substrates along with the remains of organic wheat straw and alfalfa in different ratios (25, 50, 75 and 100) were investigated in Year 2013 at the University of Gonbad-e Kavous. In this study, some characteristics of worms such as weight of adult worms, young, newborn, cocoon weight and final weight of earthworms, E. foetida, and growth rate, specific growth rate of the number of babies per generation and survival rates were studied. The results of analysis of variance showed that there were statistically significant differences among all studied treatments from gain weight of adult worms, young, newborn and growth indices point of view except in survival rates. The most weight gained with adult worms was found in the 1:1 ratio of sheep manure along with alfalfa residues. However the greatest weight in young worms were obtained from sheep manure with straw treated in the ratio of 1:3. The maximum weight of the baby worm and final weight were obtained from the worms in the straw mixed with sheep manure in the ratio of 1:1. The results also showed that treatment of sheep manure with straw and alfalfa wastes had the greatest increase in worm weight.