باز‌تعريف علم نزد متفكران نوگراي مصري در قرن نوزده‌ م. و تأثير آن بر نظام آموزشي مصر

Redefinition of the Science by modernist Egyptian thinkers during the 19th Century and its impact on the Education system of Egypt.

تا پيش از قرن نوزدهم ميلادي، تعريف و تلقي رايج از علم در سرزمين ­هاي اسلامي، تحت تأثير آيات واحاديث، ميراث سلف نخستين و حاكميت رويكرد نق ل­گراي مبتني بر كتاب و سنت در نهادهاي آموزشي، اغلب قلمرويي محدود و ماهيتي ديني داشت. با استناد بر پژوهش ­هاي انجام شده، رويارويي با غرب، مشاهده قدرت تكنولوژيكي علوم جديد و مقايسه پيشرفت كشورهاي اروپايي با عقب ماندگي مزمن كشورهاي اسلامي، چالش ­هاي ذهني متعددي را در حوزه­ هاي مختلف، ميان متفكران مسلمان برانگيخت. يكي از رويكردهاي مشترك انديشمندان مسلمان در مواجهه با چالش­ هاي ذهني نوپديد، بازتعريف برخي مفاهيم سنتي، كليدي و بنيادين در حوزه ­هاي گوناگون و انطباق آن با نيازها و مقتضيات جديد بوده است. مصر از دهه پاياني قرن هيجدهم ميلادي به اين­سو، يكي از كانون ­هاي مواجهه با غرب و مدرنيته بود و تحولات گسترده­اي را در عرصه­ هاي مختلف تجربه نمود. در جستار حاضر به مطالعه موردي تلقي متفكران مصري از علم، پس از مواجهه و آشنايي آنها با مدرنيته مي­پردازيم و ضمن مقايسه آن با تلقي آنان از علم در دوران پيشامدرنيته به بيان تفاوت ­ها و علل بازتعريف علم از سوي انديشمندان مصري و ضرورت­ هاي آن خواهيم پرداخت

Before the 19th century, the common definition of science under the influence of verses and traditions, the predecessors heritage and the command of transit-oriented approach based on Quran and traditions in educational institutions in all over the Islamic world had religious nature and it was limited. According to the researches done, the confrontation with the west world, observation of the technological power of modern sciences and comparing the progress of European countries with chronic backwardness of Islamic countries caused many mental challenges among Muslim thinkers in various areas. One of the common approaches of Muslim thinkers in confrontation with the modern mental challenges had been the redefinition of some fundamental and traditional concepts in different areas and adapting them to the new needs and requirements. From the last decade of 18th century Egypt was one of the confrontational centers with the west world and modernity and has experienced extensive development in various areas. In the present case study the perception of Egyptian thinkers after their familiarity with modernity, has been investigated and through the comparison of it with their perception of science during the pre-modernity, the differences and the causes of redefinition of science and its necessity will be explained.