تحليل وحياني شرور با تكيه بر كرانه مندي صفات الهي

A Revelation-based Analysis of Evils, with Emphasis on Boundedness of Divine Attributes

مسئله شرور يكي از موضوعات كلامي است. در رابطه با شر پرسشهاي زيادي مطرح شده است از جمله اينكه ؛ با وجود علم و قدرت و رحمت گسترده الاهي چگونه وجود شرور توجيه پذير است؟ با فرض وجودي بودن برخي شرور، مانند درد و بيماري و فقر، و وجودي بودن مبادي شرور، ماند. شيطان، شر چگونه از خداوند كه خير محض است، صادر شده است؟ وحي الاهي چگونه آن را تبيين كرده است؟ حكما و متكلمان در طول تاريخ در صدد پاسخ به اين پرسشها بر آمدند ولي آنچه در اين پژوهش خواهد آمد تبيين محتوايي و مصداقي شر از منظر لغت شناسان و تطبيق آن بر قرآن، گستره شرور و مباني آن در وحي الاهي ، در پاسخ به شبهه شر بر اساس تفكيك بين صفات ذات و صفات فعل و كرانه مندي صقات الاهي در قرآن است. باور به قدرت، علم، خير خواهي و دادگري مطلق خداوند به حوزه ذات الهي ارتباط دارد كه نامحدودند. اما شرور به حوزه افعال الهي ارتباط دارد كه صفات الهي در اين حوزه كرانه مند و مقيدند. اين پژوهش با محوريت آيات قرآن و تمركز بر ديدگاه مشهور مفسران و انديشمندان اسلامي انجام شده است با اين نتيجه پاياني كه شر با اوصاف الهي در تضاد نيست.

The problem of evils is a theological issue. The question is how the existence of evils can be justified, given divine knowledge, power and widespread grace, and how divine revelation explains them? The discussion is based on the assumption that evils- such as pain, illness and poverty- and their foundations- such as Satan- are existential, and how they are emanated from God as the absolute goodness. Over the history, philosophers and theologians have tried to answer these questions. The present paper, nonetheless, elaborates on evil in terms of its substance and instance form the view of linguists, compares it with the text of the Quran, explains the scope of evils and their foundations in divine revelation, and resolves the doubts about evils based on the differentiation between the attributes of the essence and attributes of act, and boundedness of divine attributes in the Quran, centering around poplar views of interpreters and scholars.