اصالت يا اعتباريت وجود: نزاعي مبتني بر اطلاقات وجود

Principality or Abstractedness of Existence: A Dispute on the Basis of Ascriptions of Existence

مي دانيم در مسئله فلسفي "اصالت وجود يا ماهيت"، فارغ از برخي پيش فرض و با لحاظ ياي مانعة الخلو، سه حالت متصور است. برخي انديشمندان مسلمان در اين باره نظريه اي را مطرح داشته و بعضي از آنان نيز به سود ديدگاه خود دعوي برهان كرده اند؛ حال آن كه نحوه ورود متفگران به اين بحث، حكايت از اختلاف نظر آنان در مبادي پيشيني دارد. طبعا مفاهيم «وجود» و «ماهيت» از اساسي ترين مبادي تصوري مسئله مزبور است. در اين پژوهش به روش تاريخ فلسفه اي و با تكيه بر اطلاقات «وجود» - نزد متفكراني كه آگاهانه بدين مسئله فلسفي ورود داشته اند - تحليل هاي قابل توجهي به لحاظ تأثر و تأثر ميان برخي انديشمندان و تطبيق پاره اي از نظرات با يكديگر انجام پذيرفته است. يافته هاي حاصل از اين پژوهش به چيز است: اولا، مفهوم "وجود" را به لحاظ دارا بودن اطلاقات گوناگون، نبايد أعرف اشياء ناميد. ثانيا؛ نزاع اصالت يا اعتباريت وجود، مسئله اي برهان پذير نيست تا با اثبات يك نظريه، ساير نظرات را از ميدان برون راند، بلكه سرنوشت اين مسئله صرفا بر تلقي اوليه هر انديشمندي از مفهوم «وجود» ابتنا دارد. ثالثا؛ از آنجا كه برخي اطلاقات «وجود» متضمن تركيب انضمامي آن با ماهيت است، ديگر نمي توان از بي اعتباري اصالت توأمان آن دو سخن گفت.

As we take it for granted, regardless of some taken presuppositions and with respect to bringing the “exclusive or” into play, three modes are perceivable for the philosophical question of “the principality of existence or quiddity”. Some Muslim thinkers have sorted out a theory in this regard and others have argued for their own adopted view; while the mode thinkers have taken to stride in the debate at hand shows their disagreement lied based on a priori principles. Naturally, the concept of “existence” and “quiddity” can be considered as the most fundamental conceptual origins of the debate in question. In this article, adopting the method related to history of philosophy and on the basis of ascriptions of “existence” –to which some thinkers have given meticulous thought-, some outstanding analyses and comparisons in terms of thinkers’ exchanges have been accomplished. This research findings are as follows: Firstly, the concept of “existence” should not be called the most known thing per se as it does possess various ascriptions. Secondly, as the dispute concerning the principality or abstractedness of existence is not a matter of demonstration, one cannot argue merely for one theory so to simultaneously undermine other ones. However, this question entirely relies upon the primary perception each thinker has taken for “existence”. Thirdly, since some ascriptions of “existence” imply its concrete composition with quiddity, it’s no longer intelligible to simultaneously speak of the abstractedness and principality of the two sides.