بررسي تحليلي خمريه ابن فارض و حافظ

مي دانيم كه شراب ظاهري از انواع مختلف در شرع مقدس دين اسلام نجس و نوشيدنش حرام است. امّا در ادب اقوام و ملل مختلف جهان موضوعات و مضامين مشترك بسياري يافت مي شود كه ناشي از طبيعت آدمي، ارتباط اقوام و ملل با يكديگر و حضور و وجود ملموس و محسوس آن مضامين و عموميت آن ها در زندگي انسان است. بشر از ديرباز در پي تسكين آلام خويش بوده است و سهل الوصول ترين دارو براي پرداختن دل از عنان روزگار صرف نظر از درستي يا نادرستي آن، شراب بوده است. به همين جهت اشعار ملل مختلف مملو از توصيفات و نكوداشت شراب و مضامين همراه آن چون ساقي، ساغر، جام، مينار، سبو، ميكده، مي فروش، صبوحي، تاك، رز، مي خوشگوار و شراب روحاني در عرفان اسلامي است. تا جايي كه در بين بعضي ملل جشن هايي در گرامي داشت الهه شراب بر پا مي گشته. در اين جُستار به روش توصيفي – تحليلي به دنبال مقايسه شراب و شراب نوشي شاعر عرب ابن فارض كه داراي خمريات فراواني است در مقايسۀ شراب نوشي حافظ در ديوان او هستيم تا به اين سؤال جواب دهيم آيا در شراب نوشي اين دو شاعر توانمند تصويري يكسان ديده مي شود يا خير شراب هر كدام از نوعي خاص است و با نتيجه گيري كلي نظريان هر دو را براي مخاطبين روشن نماييم و بگوييم كه: اينگونه همراه با خيل موضوعات نفوذي ادب تازي به عرصه شعر و ادب فارسي راه يافته و شاعران فارسي زبان ما با عطشي مقدس مآب به توصيف و تقليد آن موضوعات پرداخته اند.