عناصر و مولفه‌هاي تاثيرگذار در روابط اقتصادي، بازرگاني و گردشگري ديني ايران و عراق (ناصرالدين شاه و عثماني)

مناسبات دو كشور همجوار ايران و عراق (عثماني) سابقه‌اي طولاني و چشمگير دارد و ابعاد گوناگون آن در طول زمان از متغيرهاي مختلف تاثير مي‌پذيرفته است. مقاله حاضر به بررسي تاثير شماري متغيرها در روابط اقتصادي و گردشگري ديني ايران و عراق در عصر قاجاريه (دوره ناصرالدين شاه) اختصاص دارد. اين بررسي نشان مي‌دهد كه مناسبات اقتصادي و گردشگري ديني دو كشور، افزون بر عوامل سياسي، از مولفه‌هاي ديگري چون عوامل فرهنگي، حقوقي و اجتماعي نيز تاثير پذيرفته‌ و در طول زمان دستخوش تغيير شده‌اند.

Relations between Iran and Iraq as two neighboring states go back to a long way in time with various dimensions influenced by different variables. The present paper studies the influence of some of these variables on Iran – Iraq relations in economy and religious tourism in Qajar time. This study shows that in addition to political factors, other cultural, legal and social elements have also influenced the relations in economy and religious tourism between the two countries in the course of time.