شناسايي الگوهاي گردشي ايجادكننده گرد و غبار در جنوب غرب ايران (مطالعه موردي استان فارس)

در سال‌هاي اخير وقوع توفان‌هاي گرد و غبار در استان‌هاي نيمه غربي كشورمان سبب بروز مشكلات گوناگون براي مردم اين مناطق از جمله استان فارس شده است. هدف اين پژوهش شناسايي الگوهاي گردشي ايجاد كننده گرد و غبار در استان فارس است. براي اين منظور، ابتدا كد شماره 6 ساعتGMT 12 داده‌هاي وضعيت هواي حاضر هشت ايستگاه همديد استان در دوره آماري 2003-1992 استخراج شده است. اين كد نشان دهنده وجود گرد و غبار با منشا خارج از ايستگاه است. سپس با انتخاب روش گردشي به محيطي رابطه بين الگوهاي گردشي تراز 500 هكتوپاسكال منطقه خاورميانه با روزهاي توام با گرد غبار ايستگاه‌هاي منتخب بررسي شده است. براي داده‌هاي الگوي گردشي تراز Hpa500 از زيج الگوهاي گردشي مسعوديان استفاده شده است. نتايج اين پژوهش نشان داد رابطه معناداري بين الگوهاي گردشي تراز 500 هكتوپاسكال منطقه خاورميانه با روزهاي گرد و غباري در استان فارس وجود دارد؛ به طوري كه الگوهاي گردشي شماره 5، 6، 6-3 و 8 بيشترين رابطه را با روزهاي گرد و غباري استان فارس داشتند. در مجموع الگوي گردشي شماره 5 الگوي گردشي غالب و الگوي شماره 6 الگوي نايب غالب در استان فارس در دوره مورد مطالعه بودند. اين دو الگو در فصل گرم سال فعالند. كمترين رابطه نيز مربوط به الگوي گردشي 5-3 بوده است. از نظر ايستگاهي نيز ايستگاه لار فراگيرترين ايستگاه در زمان حاكميت الگوهاي گردشي بوده است.