تاثير كيفيت آب آبياري بر عملكرد و اجزاي عملكرد چهار ژنوتيپ گلرنگ

Water Quality Effect on Yield and Yield Components of Four Genotypes of Safflower

براي بررسي تاثير كيفيت آب آبياري بر عملكرد گلرنگ به منظور توليد بهينه اين محصول در حاشيه شرقي درياچه اروميه، آزمايشي با سطوح مختلف شوري آب آبياري با قابليت هدايت الكتريكي ECw) 1/8) و 5/8 دسي زيمنس بر متر بر روي ژنوتيپ هاي بومي آذربايجان شامل ديزج حسين بيگ مرند، كشك سراي مرند و آق كند ميانه در قالب طرح اسپليت پلات بر پايه طرح بلوك كامل تصادفي انجام شد. نتايج نشان داد اثر متقابل سطوح مختلف شوري و ژنوتيپ بر عملكرد دانه، وزن هزاردانه و وزن طبق اصلي معني دار بود. ژنوتيپ هاي گلرنگ در صفت شاخص برداشت باهم فرق داشتند كه نشان دهنده وجود تنوع ژنتيكي بين ژنوتيپ هاي مورد بررسي از نظر اين صفت بود. همچنين، سطوح مختلف شوري، عملكرد بيولوژيك و تعداد دانه در طبق را تحت تاثير قرار دادند. ولي، تيمارهاي آزمايش تاثير معني داري در صفات تعداد برگ، تعداد شاخه فرعي، قطر طبق و تعداد طبق در بوته نداشت. با افزايش شوري آب آبياري از 1/8 به 5/8 دسي زيمنس بر متر، تعداد دانه در طبق 45 درصد، عملكرد بيولوژيك 56 درصد، و عملكرد دانه 44 درصد كاهش يافت. بيشترين و كمترين وزن هزاردانه به ترتيب برابر 38 و 26 گرم و بيشترين عملكرد دانه به ترتيب در سطح اول و دوم شوري آب و با مقادير 1207 و 568 كيلوگرم در هكتار را ژنوتيپ كشك سراي مرند توليد نمود. كمترين عملكرد دانه 426 كيلوگرم در هكتار در سطح شوري آب 5/8 دسي زيمنس بر متر و با ژنوتيپ ديزج حسين بيگ مرند به دست آمد. بنابراين، با توجه به تفاوت معني دار عملكرد دانه ژنوتيپ كشك سراي مرند نسبت به ساير ژنوتيپ هاي بومي آذربايجان در هر دو سطح شوري آب آبياري، ژنوتيپ يادشده به عنوان مناسبترين ژنوتيپ براي توليد بهينه اين محصول در حاشيه شرقي درياچه اروميه معرفي مي گردد.

The present study was conducted with the aim of investigating the effect of water quality on safflower yield and yield components. The experiment had two factors including water salinity at two levels (S1= 1.8 dS m-1 and S2= 5.8 dS m-1) and landrace genotypes of safflower (G1= Dizaj Hossein Beig- Marand, G2= Koshaksara- Marand, and G3= Agkand- Mianeh). The experiment was laid out as a split plot design with three replications. Results showed that the interaction effects of salinity and landrace genotypes on grain yield, 1000- seeds weights, and the main capitol weight were significant (P<0.05). Landrace genotypes of safflower were different in the harvest index. This result revealed a genetic diversity among safflower genotypes. Water salinity affected biological yield and seeds per capitol. The traits such as leaves and stem numbers, capitol diameter and capitol per plant were not affected by the experimental treatments. With increasing water salinity from 1.8 to 5.8 dSm-1, the seeds per capitol, biological yield, and grain yield decreased by 45%, 56% and 44%, respectively. The highest and lowest 1000-seeds weights were recorded as 38 and 26 g, respectively. The highest grain yield was obtained by Koshaksara-Marand genotype at salinity of 1.8 dS m-1 (1207 kg ha-1) and 5.8 dS m-1 (568 kg ha-1). The lowest yield of 426 kg ha-1 was from Dizaj Hossein Beig-Marand genotype at salinity of 5.8 dS m-1. Therefore, Koshaksara- Marand genotype produced high yield as compared to other genotypes under water salinity treatments.