استراتژي هاي توسعه مناطق مرزي با رويكرد آمايش سرزمين (ناحيه مطالعاتي: اروميه - سلماس)

Development Strategies of Border Regions with Spatial Planning Approach Case Study: Urmia–Salmas Zone

آمايش مناطق مرزي، بهره‌برداري مطلوب از كليه امكانات انساني و فضايي اين مناطق در جهت بهبود وضع مادي و معنوي جامعه به دنبال تبيين مباني نظري سازماندهي مطلوب فضايي پايدار انسان، سرزمين و فعاليت‌هاي انساني در مناطق مرزي با توجه به ويژگي‌هاي اين مناطق در چارچوب طرح آمايش سرزمين و تحقق توسعه و امنيت ملي است.به واقع مي‌توان گفت كه برنامه ريزي براي توسعه مناطق محروم و عقب مانده به ويژه مناطق مرزي به علت جايگاه شان در توسعه و امنيت در بسياري از كشورها ازجمله ايران ضرورت تام يافته است. اين پژوهش به لحاظ روش توصيفي - تحليلي و به لحاظ هدف توسعه‌اي كاربردي مي‌باشد. روش گردآوري اطلاعات به دو صورت كتابخانه‌اي و ميداني مي‌باشد كه از ابزارهاي مصاحبه و پرسشنامه استفاده‌ شده است. جامعه آماري اين پژوهش شامل متخصصين در زمينه مطالعات مرزي مي‌باشد، كه با استفاده از نمونه‌گيري هدفمند 30 نفر از بين آنها انتخاب شده است.در ادامه به تحليل مفهوم استنباطي مرز از ديدگاه‌هاي مختلف پرداخته شده و با مطالعه وضعيت توسعه يافتگي مناطق نابرابري ها مشخص شده اند. همچنين جايگاه ناحيه موردمطالعه در مبادلات مرزي نيز با استفاده از ارائه آمارهاي موجودبررسيشده است.سپس با استفاده از الگوي تحليلي SWOT به شناخت ساير توانمندي‌ها و مشكلات محيطي ناحيه مورد مطالعه با رويكرد آمايشي جهت برنامه ريزي توسعه پرداخته شده است. نتايج به‌ دست ‌آمده حاكي از اين است كه مناطق مرزي ازلحاظ برخورداري در وضعيت محروم قرار دارند و همچنين از ظرفيت‌هاي اين مناطق به نحو درستي استفاده ‌نشده است، كه با يك برنامه استراتژيك متناسب مي‌توان در جهت دست‌يابي به توسعه اين مناطق گام برداشت.

Land preparation of border regions, optimal exploitation of all human and spatial facilities of these areas in order to improve the material and spiritual condition of the society, Following the explanation of the theoretical foundations of the desirable organization of the sustainable spatial of man, land and human activities in the border regions, are within the framework of the land preparation plan and the realization of development And national security, considering the characteristics of these areas. Indeed, it can be said that planning for the development of deprived and backward regions, especially the border areas, has become a necessity due to their position in the development and security in many countries, including Iran. This research is a descriptive-analytical research in terms of methodology and an applied-developmental one in terms of objectives. Data gathering method is in the form of library and field information, and the tools of interview and questionnaire have been used. The statistical population of this study includes experts in the field of border studies, of which 30 have been selected using purposeful sampling. Then, the analysis of the border inferential concept has been studied from the different points of view and inequalities have been identified by studying the situation of the development of regions. The location of the studied area in border exchanges has also been examined by presenting existing statistics. Then, using the SWOT analytical model, other capabilities and environmental problems of the studied area were investigated using a preparatory approach for development planning. The results indicate that the border regions are in a deprived condition in terms of enjoyment and the capacities of these regions have not been exploited properly too. An appropriate strategic plan can be taken to achieve the development of these regions.