كليدواژه :
دينِ متن محور , دينِ شخص محور , شخص مقدس , متن مقدس , وحي الهي
چكيده فارسي :
از يك طرف همه اديان دعوي رستگاري پيروان خودشان را دارند و از طرف ديگر در همه آنها كم و بيش هم متن مقدس وجود دارد و هم شخص مقدس. سوال اساسي كه در اينجا مطرح مي شود اين است كه كدام يك نقش اساسي را در رستگاري پيروانشان ايفا مي كند؟ سوال ديگر اينكه آيا در اين زمينه تفاوتي بين اديان و حياني و غير و حياني وجود دارد؟
اديان را مي توان با توجه به نقشي را كه براي «متن مقدس» يا «شخص مقدس» در رستگاري بشر قائل هستند، به «شخص محور» و «متن محور» تقسيم كرد. در اديان «وحدت وجودي» از آنجايي كه معتقد به خداي متشخص و متمايز از جهان نيستند، اعتقاد به ارتباط لاهوت با ناسوت از طريق پيام الهي معنادار نيست. اين اديان متكي برشخص بنيانگذار خود هستند و او را مَجراي اراده الهي مي دانند. از اين جهت به آنها اديان «شخص محور» مي گويند.
اما اديان وحياني از يك طرف معتقد به خداي متشخص و متمايز از جهان و از طرف ديگر معتقد به ارتباط بين ناسوت با لاهوت از طريق وحي الهي هستند. ولي همه آنها تفسير يكساني از وحي ندارند. اين اديان را مي توان با توجه به نحوه تفسيري كه از وحي الهي دارند، به دو دسته «متن محور» و «شخص محور» تقسيم كرد. اسلام وحي الهي را از مقوله پيام و قول مي داند اما مسيحيت وحي را از مقوله فعل مي داند. مركز ثقلِ نازله الهي در اسلام، قرآن و در مسيحيت، شخص مسيح است. به همين دليل مي توان مسيحيت را ـ از جهتي متفاوتِ با اديان «وحدت وجودي» ـ يك دين «شخص محور» ناميد. تاكيد بر شخص مقدس در برخي از گروههاي اسلامي مانند تشيع و تصوف نيز وجود دارد، اما ماهيتِ اين تاكيد، با مسيحيت تفاوت جوهري دارد. بنابراين بايد گفت از يك طرف«شخص محوري»در اديان وحدت وجودي با «شخص محوري» در مسيحيت متفاوت است، و از طرف ديگر«شخص محوري» در مسيحيت با «شخص محوري» در تشيع و تصوف تفاوت دارد.
چكيده لاتين :
On the one hand all religions claim salvation of their followers and on the other hand there is in all of them more or less scripture and holy person. an important question that arises here This is: which played a major role in salvation of followers? Another question in this context that: is there any difference between divine religions and non divine religions? Religion can be divided,, Considering the role that the "scripture" or "saint" have in human salvation,, to "person-centered religions" and "Text-based religions". Religions "pantheism" Since not believe in God distinguished and distinct from the world, belief of divine connection with the temporal, through the divine message, is not significant. This Religions based on their funder and and knows him duct Allah. In this respect called them "person-centered. But the revealed religions believe in God distinguished and distinct from world and the other side believes the relationship between the temporal world with the divine through the divine revelation. But they all have not same interpretation of Revelation. These religions can be divided to"person-centered" and "Text-based" according to their interpretation of divine revelation. Islam believe that God's revelation is in the category of message and promise. The center of gravity revelation in Islam, is Qur'an, and in Christianity, is Christ. That's why can called Christianity ,,from a different direction with "pantheism",,a religion "person-centered". There is emphasizing on saint in some Islamic groups such as Shi'ism and Sufism, but substantly the nature of this emphasis, is different with Christianity. So it should be said on the one hand "person-centered" in religions pantheistic is different with "person-centered" in Christianity, and on the other hand "person-centered" in Christianity is different with "person-centered" in Shi'ism and Sufism
