نظريه احسان از منظر عرفان و قرآن

The Theory of Benevolence in the Light the Qur'an and Mysticism

دين داراي ابعاد وسيع و گستردهاي است. سوالي كه مطرح مي شود اين كه آيا مي توان تمام ابعاد دين را در امري واحد و جامع خلاصه كرد و تقليل داد؟ پاسخ مقاله حاضر مثبت است. محور مقاله نظريه احسان است. اين نظريه به ما مي گويد كه احسان از يكسو مظهر جامع رحمان است و از سوي ديگر دينِ خالص بوده و جه جامع تمام ابعاد دين ميباشد. اسمِ شريفِ الله، جامع ترين اسم خداست. نام زيباي رحمان، جامع ترين نام خدا بعد از الله مي باشد. مظهر اسم رحمان، احسان است. از آنجا كه دين بر اساس اسم جامع رحمان نازل شده است، مي توان گفت كه احسان عصاره دين است. اين نظريه داراي مباني مختلفي است. در اين مقاله ضمن بررسي ابعاد مختلف نظريه احسان، تلاش شده است مباني و دلائل آن از منظر عرفان و قرآن تحليل و بررسي گردد. نتيجه اي كه به دست مي آيد اين كه احسان، ايثار و به طور كلي گذشت عصاره دين و وجه جامع دين است. روش تحقيق در مقام گردآوري كتابخانه اي ـ اسنادي و در مقام داوري توصيفي ـ تحليلي است.

Religion qua religion has many wide-ranging and vast aspects. The question to be answered is whether we can summarize all those aspects in one and all-inclusive facet. Dealing with the theory of benevolence, this article says yes to this question. The theory suggests that from one side benevolence is the manifestation of the all-embracing name of al-Rahman, and from another side as the pure religion includes all aspects of religion. The holy name of Allah is the most embracing name of Him; then after this name, comes the fair name of al-Rahman as the most embracing name. al-Rahman is manifested in benevolence. Since religion has been revealed according to the embracing name of al-Rahman, one can say that benevolence is the core essence of religion. This theory has different principles. In what follows, the author has tried to study various aspects of that theory examining its principle and reasons in the light of the Qur’an and mysticism. The conclusion is that benevolence, self-sacrifice and in general mercy are the core essence and all-embracing aspect of religion. The methods followed here are reference-to-library for data collection and analytic-descriptive for judgment