بررسي توان دگرآسيبي (آللوپاتي) عصاره‌هاي برگ اكاليپتوس (Eucalyptus globules Labill.) بر جوانه‌زني و رشد گياهچه علف هرز عروسك پشت پرده (Physalis alkekengi L.)

Allelopathic potential of eucalyptus (Eucalyptus globulus Labill.) leaf extracts on Physalis alkekengi L. germination and seedling growth

سالانه مقادیر بسیار زیادی علف‌كش شیمیایی برای كنترل علف‌های هرز در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. مشكلات ناشی از استفاده از این علف‌كش‌ها سبب جستجوی راه‌هایی مناسب‌تر برای مدیریت علف‌های هرز گردیده است. برخی گیاهان ازجمله گیاه اكالیپتوس دارای خاصیت دگرآسیبی هستند كه می‌توانند برای مدیریت علف‌های هرز در تولید علف‌كش‌های طبیعی مورد استفاده قرار گیرند. بر این اساس، این پژوهش به‌منظور استفاده از عصاره‌های برگ اكالیپتوس (Eucalyptus globules Labill.) در كنترل علف هرز عروسك پشت پرده (Physalis alkekengi L.) انجام شد. در این آزمایش از 5 نوع حلال آب، متانول، استون، اتیل استات و بنزن برای عصاره‌گیری استفاده شد و تأثیر هر عصاره در 5 غلظت 0، 1.25، 2.5، 5 و 10 گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در تمام عصاره‌ها با افزایش غلظت عصاره، شدت بازدارندگی از جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه بیشتر شد. از میان عصاره‌ها، عصاره‌های متانولی و بنزنی بیشترین اثر دگرآسیبی و عصاره‌های آبی و استونی كمترین اثر را داشتند. طبق نتایج، عصاره متانولی دارای اثر بازدارندگی شدیدی بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه علف هرز عروسك پشت پرده بود. به‌طوری‌كه كمترین درصد جوانه‌زنی (54.33%) و كندترین سرعت جوانه‌زنی (1.24 جوانه در روز) مربوط به عصاره متانولی بود. بنابراین امكان استفاده از عصاره متانولی با غلظت‌های 5 و 10 گرم در لیتر در كنترل علف هرز عروسك پشت پرده وجود دارد. عصاره بنزنی نیز در غلظت‌های بالا اگرچه اثر بازدارندگی شدیدی بر جوانه‌زنی نداشت اما به‌شدت در كاهش رشد گیاهچه مؤثر بود كه می‌تواند در برنامه مدیریت طبیعی كنترل علف هرز عروسك پشت پرده مورد توجه قرار گیرد.

Worldwide, large amounts of herbicides are used for weed control. Problems due to the use of these herbicides have forced researchers to find more suitable methods for management of weeds. Some plants including Eucalyptus species have allelopathic properties that could be used in production of natural herbicides for weeds management. This investigation was performed in order to use Eucalyptus globulus Labill. leaf extracts to control Physalis alkekengi L. weed. The experiment included five types of solvent extracts consisting of aqueous, methanolic, ethyl acetate, acetonic and benzene and different concentrations of extracts at five levels (0, 1.25, 2.5, 5 and 10 gram per liter). Results showed that, in all solvent extracts, the inhibition level on germination and seedling growth increased by increasing the concentration of the extract. Among the extracts, methanolic and benzene extracts showed the highest allopathic effects, while aqueous and acetonic extracts showed the lowest one. According to the results, methanolic extract showed strong inhibitory effects on germination and seedling growth of P. alkekengi L. Therefore, it is possible to use methanolic extract at concentrations of 5 and 10 g/lit for controlling P. alkekengi L. Although benzene extract at high concentrations showed no strong inhibitory effect on germination, it was extremely effective in reduction of seedling growth that could be considered in management program of P. alkekengi L. control.