مطالعه پويايي پوشش گياهي مراتع دشتي مغان در استان اردبيل (مطالعه موردي در مراتع قشلاقي بران)

The Study of Vegetation Dynamics in Moqan Rangelandse of Ardabil Province-Iran (Case study in winter pastures Boran)

قسمت اعظم مراتع كشور ما در مناطق خشك و نیمه خشك قرار دارد كه در این اقلیم تغییرپذیری پوشش گیاهی تحت تأثیر تغییرات متوازن جریان انرژی در اكوسیستم مرتع است كه معمولا در تركیب و ساختار پوشش گیاه در طول زمان رخ می‌دهد از طرف دیگر عوامل انسانی و بالاخص مدیریت مرتع نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می نماید. بر همین اساس پایش پوشش گیاهی مرتعی مناطق قشلاقی در استان اردبیل از سال 1387 تا 1391 انجام گردید. در ابتدا با استفاده از منابع در دسترس، رویشگاه‌های عمده منطقه تعیین و بعد در هر رویشگاه یك منطقه معرف جهت آمار برداری انتخاب گردید. سپس در هر منطقه معرف عوامل مربوط به پوشش تاجی، تراكم و فراوانی و در طول 3 ترانسكت500 متری در30پلات (20/1× 20/1 متری) همچنین رطوبت و كربن آلی سطح خاك اندازه گیری شد. نتایج نشان داد كه در یك دوره چهار ساله، متناسب با تغییرات بارندگی و هماهنگ با دمای محیط، تحت شرایط مدیریت بومی اعمال شده، گونه‌های بوته‌ای نقش اصلی را در روند تغییرات پوشش گیاهی داشته‌اند. در سایت مغان گونه بوته‌ای Artemisia fragrans بدلیل غالبیت مطلق،  زادآوری بالا و واكنش مستقیم نسبت به بارندگی‌های فصلی و سالانه در تغییرات پوشش گیاهی نقش تعیین كننده‌ای دارد. تغییرات پوشش خاك با توجه به ثبات نسبی پوشش سنگ و سنگریزه و لاشبرگ، تابع تغییرات پوشش تاجی كل بوده است. نتایج حاصل از بررسی، روند تغییرات سال به سال در پوشش گیاهی، تغییرات سال به سال اقلیمی و رطوبت خاك و نیز چگونگی وضعیت فرسایش خاك می‌تواند به عنوان راهنمای مناسبی برای تصحیح روش های فعلی مدیریت این اكوسیستم های مرتعی مورد استفاده  قرار گیرد.

The major portion of our rangelands are located in arid and semi-arid regions. In this climate, variability of vegetation under climate change impact of balanced energy flow in ecosystems ranges vegetation is that the generally composition and structure of vegetation typically occurs over time. on the other hand, human factors and grassland management, especially crucial in maintaining its stability or degradation plays. Accordinglymonitoring vegetation winter pasture areas was conducted in Ardabil Province from 1387 to 1391. In each community a key area was determined to establish a permanent site, In each key area of the canopy cover, density and abundance during the three transects 500 m in 30 plots (1/20 × 1/20 meter) as well as soil moisture and organic carbon were measured. The results showed that a four-year period, proportional to changes in rainfall and temperature, Under local management conditions, In Moqan sites of Artemisia fragrans with absolute dominance and renewed growth. In direct response to the seasonal and annual rainfall and vegetation cover has a decisive role the results of the survey year to year changes in vegetation,climate changes from year to year and soil moisture also how the soil erosion condition can as an appropriate guide to the correct current methods used for management of rangeland ecosystems.