اولويت‌بندي صنايع فرآوري چوب صنوبر در استان كردستان با هدف بهسازي زنجيره ارزش چوب صنوبر

Prioritize of poplar wood processing industries in the Kurdistan province with the aim of poplar wood value chain upgrading

صنایع چوب به منابع فراوان ماده اولیه چوبی نیاز دارند و این صنایع با رویكرد مصرف چوب صنوبر، می‌توانند به فعالیت‌های تولیدی ادامه دهند. با توجه به وسعت و اهمیت صنوبركاری و نقش آن در اقتصاد استان كردستان، مطالعه در زمینه بررسی زنجیره ارزش آن ضروری است. از آنجایی كه بهبود زنجیره ارزش صنوبر عاملی برای توسعه زراعت آن است، در این پژوهش با توجه به شرایط موجود در زنجیره ارزش چوب صنوبردر استان كردستان، اولویت صنایع فرآوری قابل توسعه مشخص شد و با توجه به اهداف تحقیق معیارهای مؤثر بر اولویت‌بندی گزینه‌های تحقیق از طریق مطالعات كتابخانه‌ای شناسایی و با كمك پرسشنامه و طبق نظر متخصصین تكمیل و تایید شد. برای شناسایی روابط درونی میان معیارها از نظر متخصص‌ها استفاده شد. پس از تكمیل پرسشنامه مقایسه زوجی وزن هر یك از معیارها و اولویت‌ها به‌وسیله فرآیند تحلیل شبكه‌ای مشخص شد. نتایج نهایی حاصل از اولویت‌بندی گزینه‌ها نشان داد، بیشترین وزن مربوط به زنجیره ارزش تخته فیبر با دانسیته متوسط با مقدار 259/0 است. گزینه‌های بعدی دارای اولویت توسعه شامل تولید كاغذ، پوشال و سلولز بودند كه به ترتیب دارای وزن‌های 135/0 و 134/0 و 115/0 بودند. پس از آن مبلمان، تخته خرده چوب، تخته لایه و كبریت، پالت و جعبه و الوار و تخته به ترتیب با وزن‌های 096/0، 077/0، 075/0، 073/0 و 019/0 قرار داشتند. نتایج تصمیم‌گیری گروهی به روش فرآیند تحلیل شبكه‌ای نشان داد، در شرایط كنونی با توجه به بازار مناسب تخته فیبر با دانسیته متوسط، شرایط آینده تقاضای آن، بازار مناسب محصولات فرآوری شده آن، شرایط زیرساخت‌ها در استان كردستان و با توجه به اینكه امكان استفاده از چوب صنوبر به عنوان ماده اولیه تولید تخته فیبر با دانسیته متوسط فراهم است، این صنعت، در استان كردستان، برای توسعه از اهمیت بیشتری برخوردار است.

Wood industries need abundant resources of wooden raw material and these industries could continue to productive activities with poplar consumption attitudes. Given the size and importance of poplar farming and its role in the economy of Kurdistan, study for evaluation of its value chain is essential. Since improving of the poplar value chain is a factor for the development of poplar farming given the current situation in Kurdistan providence value chain, in this research suitable value chains was identified for development. According to the study objectives, the effective criteria to prioritize research alternatives were identified through library studies and with the help of questionnaires were completed and confirmed, according to the experts. The experts were used to identify the interrelations between criteria. After completing the paired comparison questionnaire, weight of each criterion was measured and priorities were found by the ANP. Ultimately, the final results of alternatives ranking showed the most weight is related to the MDF chain with weight of 0.259. The next priorities were paper, straw and cellulose with respectively weights of 0.135, 0.134 and 0.115. The next priorities were furniture, particle board, plywood and matches, pallets, boxes, lumber and boards, with weights of 0.096, 0.077, 0.075, 0.073 and 0.019 respectively. Results of group decision-making using ANP showed that in the current situation with regard to the suitable market for MDF, proper future demand, appropriate market for processed products from MDF, condition of infrastructure in Kordestan province and feasibility of use of poplar wood in production of MDF, this industry is more important to develop in Kordestan province.