مصرف ميان وعده ها و ارتباط آنها با نمايه توده بدني و الگوي ليپيدي در افراد بيش وزن و چاق در تبريز

Snack pattern in relation to body mass index and lipid profile in overweight and obese adults in Tabriz

زمينه: تغذيه سالم يكي از مهمترين عوامل موثر در سلامتي و پيشگيري از چاقي مي باشد. اين مطالعه به منظور ارزيابي مصرف ميان وعده هاي غذائي و ارتباط آن با درجه چاقي و الگوي ليپيدي سرم در افراد بيش وزن و چاق در تبريز انجام گرفت. روش كار: در مطالعه مقطعي تحليلي حاضر422 مرد و زن در محدوده سني20-60 سال با نمايه توده بدني(BMI) بالايKg/m2 9/24 صورت گرفت. وزن و قد اندازه گيري شد و افراد برحسب BMI به چهار گروه «Kg/m299/29-25»- «Kg/m299/34-30» و « Kg/m299/39-35»و «Kg/m240≥ » تقسيم شدند. خونگيري ناشتا در افراد براي ارزيابي الگوي ليپيدي سرم صورت گرفت. پس از تكميل پرسشنامه بسامد غذايي80 آيتم، ميانه بار مصرف ميان وعده ها در هفته برآورد و ارتباط آن با وضعيت BMI و الگوي ليپيدي سرم با استفاده از ضريب همبستگي مورد آناليز قرار گرفت. يافته ها: BMI همبستگي مستقيم معني داري را با كلسترول تام (001/0=P) و تري گليسريد (009/0=P) سرم نشان داد. چاي و ميوه ها بيشترين و برعكس كمپوتها و شير كم چرب كمترين ميانه بار مصرف در ميان وعده هاي را نشان داد. BMI با بار مصرف هفتگي شير كم چرب و چاي به ترتيب همبستگي منفي و مثبت، نشان داد. همبستگي منفي بين كلسترول تام سرم با بار مصرف هفتگي آبميوه هاي طبيعي (100/0- =r ، 041/0=P) و آبميوه هاي صنعتي (147/0- =r ،002/0=P)، HDL-c سرم با بار مصرف هفتگي بستني (120/0- =r ،016/0=P) و LDL-c سرم با بار مصرف هفتگي آبميوه صنعتي (140/0-=r ، 005/0=P) يافت شد. بار مصرف هفتگي قهوه و بستني نيز همبستگي منفي با سطح تري گليسريد سرم نشان دادند. نتيجه گيري: نتايج مطالعه حاضر حاكي از اثرات مفيد ميان وعده هاي سالم مانند شير كم چرب و آبميوه ها بر روي الگوهاي ليپيدي و همچنين نمايه توده بدني است.

Background: Proper nutrition is one of the important contributing factors in health and preventing of obesity. This study was aimed to assess the consumption of snacks and their relationship with Obesity and lipid profile in overweight and obese adults in Tabriz. Methods: The present cross-sectional study was carried out on 422 men and women aged 20-60 years with body mass index (BMI) over than 24.99Kg/m2. Weight and height were measured and BMI were classified into four groups i.e."25-29.99Kg/m2" - "30-34.99Kg/m2" and "35-39.99Kg/m2" and "≥40Kg/m2". Fasting blood sampling was taken to assess serum lipid profile. After completing the 80-food item food frequency questionnaire, median of weekly frequency consumption of snacks in relation to BMI and serum lipid profiles were analyzed using correlation coefficient. Results: There was a significant positive correlation between BMI and serum total cholesterol (P=0.001) and triglyceride (P=0.009) levels. The most common snacks were fruits and tea while low-fat milk and fruit cans showed the lowest weekly frequency. BMI showed a negative and positive correlation respectively with weekly frequency consumption of low-fat milk and tea. There was also found a significant negative correlation between serum total cholesterol and weekly frequency consumption of natural juices (r=-0.100, P=0.041), industrial juices (r=-0.147, P=0.002), also between serum HDL-c levels with weekly frequency consumption of ice cream (r=-0.120, P=0.016) and LDL-c levels with weekly frequency consumption of industrial juice (r=-0.140, P=0.005). Weekly frequency consumption of coffee and ice cream were negatively correlated with Serum triglyceride levels. Conclusion: Our findings support the beneficial effect of healthy snacks such as low-fat milk, juices on lipid profile as well as BMI.