تأثير پروبيوتيك، آويشن (Thymus vulgaris L.) و شيرين‌بيان (Glycyrrhiza glabra L.) بر فراسنجه‌هاي خوني، پاسخ ايمني، خصوصيات لاشه و عملكرد جوجه‌هاي گوشتي

The effects of probiotics, Thymus vulgaris L. and Glycyrrhiza glabra L. on blood parameters, immune response, carcass characteristics and performance of broiler

در این مطالعه اثر پروبیوتیك، عصاره پودری آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) و شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) بر عملكرد، پارامترهای بیوشیمیایی خون، پاسخ ایمنی و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی بررسی شد. تعداد 336 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در قالب طرح كاملاً تصادفی با 6 تیمار، 4 تكرار و 14 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی به مدت 42 روز روی بستر پرورش داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه + پروبیوتیك هایپروزیم، 2) جیره پایه + باكتوسل، 3) جیره پایه + پروفیت (آویشن + هایپروزیم+ شیرین‌بیان)، 4) جیره پایه + فیتوبیوتیك (آویشن + شیرین‌بیان)، 5) شاهد و 6) جیره پایه + آنتی‌بیوتیك تتراسایكلین بود، كه از یك روزگی در اختیار جوجه‌ها قرار گرفت. نتایج نشان داد كه در دوره پایانی پرورش، كمترین ضریب تبدیل غذایی تحت تأثیر افزودن پروبیوتیك هایپروزیم به جیره پایه جوجه‌های گوشتی قرار داشت (0.05≥P). تیمارهای آزمایشی در مقایسه با تیمار شاهد مصرف خوراك پایین‌تری داشتند كه كمترین مصرف خوراك تحت تأثیر تیمار 1 بود (0.05≥P). بالاترین وزن نسبی بورس تحت تأثیر افزودن آنتی‌بیوتیك به جیره پایه جوجه‌های گوشتی بود كه به لحاظ آماری اختلاف آن با تیمار 3 معنی‌دار بود (0.05≥P). كمترین غلظت سرمی كلسترول در مقایسه با تیمار شاهد را تیمار حاصل از افزودن باكتوسل به جیره پایه جوجه‌های گوشتی داشت (0.05≥P). افزودن هایپروزیم به جیره پایه جوجه‌های گوشتی منجر به افزایش میزان پروتئین تام و تری‌گلیسرید شد (0.05≥P). تیمارهای 1، 3 و 4 در مقایسه با تیمار شاهد منجر به افزایش غلظت سرمی گلوبولین شدند (0.05≥P). بالاترین تیتر آنتی‌بادی علیه چالش گلبول‌های قرمز گوسفندی (SRBC) تحت تأثیر تیمار ناشی از افزودن باكتوسل به جیره پایه جوجه‌های گوشتی بود (0.05≥P). در پایان می‌توان بیان كرد كه استفاده از منابعی مانند هایپروزیم (732 گرم در تن) و فیتوبیوتیك می‌توانند به‌عنوان جایگزین آنتی‌بیوتیك‌های محرك رشد در پرورش جوجه‌های گوشتی معرفی شوند.

In this study, the effect of probiotics, extract powder of thyme (Thymus vulgaris L.) and licorice (Glycyrrhiza glabra L.) were investigated on blood parameters, immune response, carcass characteristics and performance of broilers. Three hundred and thirty six broiler chicks (Ross 308) were housed in a completely randomized design with six treatments, four replicates and 14 birds in each experimental unit and reared on litter for 42 days. The treatments consisted of 1) basal diet + probiotic Hyprozyme, 2) basal diet + Bactocell, 3) basal diet + Prophyt (extract powder thyme + Hyprozyme + licorice), 4) basal diet + Phytobiotic (extract powder thyme + licorice), 5) control and 6) basal diet + antibiotic. The experimental diets were fed from day one until end of the experiment (day 42). Statistical analysis of data showed significant difference (P≤0.05) of FCR in probiotic Hyprozyme group ratio compared to the control group. Feed consumption was lowest (P≤0.05) in treatment 1 compared to others. The treatments had no significant effect on carcass characteristics. The relative weight of bursa Fabricius in antibiotic supplemented group was significantly different with treatment 3 (P≤0.05). Statistical analysis of the results showed significant difference (P≤0.05) of serum cholesterol in Bactocell group compared to control group. Addition of Haprozym to basal diet significantly increased (P≤0.05) the total protein and triglyceride levels compared to control group. Serum globulin was statistically higher (P≤0.05) in treatments 1, 3 and 4 compared to control group. The highest antibody titer against SRBC was observed in Bactocell group compared to control group (P≤0.05). Overall, it can be stated that the use of resources such as hypro-zyme (732gr/ton) and phytobiotic can be introduced as antibiotic alternatives in poultry production.