ارزيابي نظريه اختلاط آيات مكي و مدني در سوره‌هاي قرآن

Rejecting the Idea of Mixing Maki and Madani Verses in Surahs

چكیده :قرآن‌پژوهان از دیرباز به دلیل نقش‌آفرین بودن شناخت مكی و یا مدنی بودن سوره‌های قرآن در فهم معنای آیات قرآن، توجه ویژه‌ای به آن داشته و از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار داده‌اند. اختلاط آیات مكی و مدنی در سور از مهم‌ترین جنبه‌های مذكور است. مراد از اختلاط، وجود آیات مكی در سور مدنی (26 آیه) و یا آیات مدنی در سور مكی (197 آیه) است كه از آن‌ها تعبیر به مستثنیات شده و در مواردی نیز مستند به دلائلی گردیده‌اند. در این پژوهش، ضمن بررسی نظریه مذكور بر مبنای مصادیق آیه‌ای، دلائل بطلان اختلاط آیات مكی در سور مدنی و بالعكس ارائه شده است. مهم‌ترینِ این دلائل عبارت‌اند از: معیارشناسی سور مكی و مدنی، توجه به جهات بیانی آیات برای كشف آیات مكی و مدنی، وجود اضطراب در روایات پیرامون اختلاط، قطع پیوند معنایی آیات مختلط با آیات پیشین و پسین، و قطع موسیقایی آیات مختلط با آیات پیشین و پسین.

Since it is important to recognize a Quranic chapter (sūrah) as Meccan or Median in order to reach a better understanding of verses, researches have paid a special attention to this issue from various aspects for a long time; Mixing (ikhtilāṭ) Meccan and Medinan verses in chapters is of the most important aspects, i.e. the existence of Meccan verses (26 times) in Medinan or Median ones (197 times) in Meccan, which are referred as exceptions (mustathnīat). Analyzing the above theory, the present paper argues the reasons of rejecting it, including especially: the criteria of recognition of Meccan and Medinan chapters, consideration of rhetorical aspects of verses in order to distinguish between Meccans and Medinans, the existence of incoherence among the narrations (hadīth) regarding to Mixing, the discontinuation of the semantic link between the combined verses with the earlier and later verses, and the interruption of the musical verses with the earlier and later verses.