بررسي ارتباط بين جريان تابش خالص با خصوصيات محيطي و پوشش سطح با استفاده از تصوير ماهواره اي (مطالعه موردي: جنوب استان كرمان)

Investigation of the relationship between net radiation flux and environmental characteristics and land surface coverage using satellite image (case study: south of Kerman province

ميزان جريان تابش خالص سطح زمين مستقيماً به دماي سطح، كاربري اراضي، خاك و توپوگرافي بستگي دارد. در پژوهش حاضر به منظور برآورد تابش خالص خورشيد از تصوير ماهواره اي لندست 8 استفاده شده است. با استفاده از نمونه برداري سيستماتيك به فواصل 500 متر ارزش لايه دماي سطح زمين، NDVI، ارتفاع از سطح دريا، شيب، جهت جغرافيايي و كاربري ارضي در نقاط نمونه براي انجام تحليل، استخراج شد. براي استخراج دماي سطح از الگوريتم Mono-Window استفاده شده است. نتايج نشان داد كه رابطه مستقيمي بين افزايش ارتفاع و NDVI با ميزان تابش خالص وجود دارد، كه ضرايب همبستگي خطي نيز به ترتيب 0/68 و 0/19به دست آمد. همچنين رابطه معكوسي با ضريب همبستگي خطي 0/74 بين جريان تابش خالص و دماي سطح زمين وجود دارد. از بررسي ميزان جريان تابش خالص در جهت هاي مختلف جغرافيايي مشخص شد كه در محدوده مورد مطالعه جهت شمال غربي با 637(w/m2) بيش ترين جريان تابش خالص و جهت شرقي با 582.7 (w/m2) كم ترين ميزان جريان تابش خالص را دارد كه جريان تابش خالص در اين جهت ها با ميزان شيب رابطه مستقيمي با ضريب همبستگي0/54 دارد. به علاوه ميزان جريان تابش خالص در سطوح آبي مثل درياچه و مخزن سد با 817 (w/m2) بيش ترين مقدار جريان تابش خالص و اراضي شور با 509 (w/m2) كم ترين جريان تابش خالص را دارند. بيش ترين و كم ترين ميزان جريان تابش خالص به ترتيب در خاك هاي اينسپتي سل و بدلند وجود دارد.

The amount of earth's surface net radiation directly depend on surface temperature، land use، soil and topography. In the present study، Landsat8 satellite imagery is used to estimate net radiation flux. Then، with using systematic sampling at 500 m intervals، the value of each surface layer for example The LST، NDVI، altitude، slope، aspect، soil type and land use at the sample points for analysis were extracted. Mono-Window algorithm has been used to extract LST. The results showed that there is a direct correlation between the increase in altitude and NDVI with net radiation flux. The linear correlation coefficients were also 0.68 and 0.19 respectively. There is also an inverse relationship with the linear correlation coefficient of 0.74 between net radiation flux and LST. And from survey the rate of net radiation flux in different geographical directions in the case study it was found that in the northwest with 637(w/m2) the highest net radiation flux and eastern orientation with 582.7 (w/m2) had the lowest rate of net radiation flux. The net radiation flux in these directions with the slope rate had a direct correlation with correlation coefficient 0.54. In addition، the rate of net radiation flux at water levels such as lake and reservoir dam with 817 (w/m2) has the highest rate of net radiation flux and saline lands with 509 (w/m2) of minimum net radiation flux. There is the highest and lowest rate of net radiation flux in inceptisols and badland areas، respectively.