مطالعات فنولوژيكي و مرفولوژيكي جمعيتهاي (Linum nodiflorum L.) در استان كرمانشاه

Phenological and morphological studies on Linum nodiflorum L. populations of Kermanshah

Linum nodiflorum L. یكی از گونه‌های وحشی جنس كتان می‌باشد. گونه‌های این جنس دارای درصد قابل توجهی اسید چرب امگا 3 و امگا 6 می‌باشند. در این تحقیق 8 نمونه از جمعیتهای مختلف Linum nodiflorum L. جمع‌آوری شده از مناطق مختلف استان كرمانشاه، در مزرعه تحقیقاتی مركز تحقیقات جهاد كشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی كشت شدند. در طول و پس از اتمام دوره رشد صفات فنولوژیكی و 27 صفت مختلف مرفولوژیكی از قبیل طول ساقه‌های اصلی و فرعی، تعداد كپسول، طول و قطر ریشه و ... برای سه نمونه تصادفی از هر جمعیت اندازه‌گیری شد. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ضرایب همبستگی برای صفات مورد بررسی محاسبه و جدول مربوطه رسم شد. تجزیه كلاستر براساس مجموع صفات اندازه‌گیری شده انجام و دندروگرام مربوطه رسم شد. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی، همبستگی مثبت و معنی‌داری را بین برخی صفات زایشی و رویشی نشان داد، از جمله طول و عرض كپسول با طول ریشه همبستگی مثبت و معنی‌داری را در سطح احتمال 5 درصد داشتند. تجزیه كلاستر با توجه به فاصله ژنتیكی، جمعیتها را در دو گروه مجزا تقسیم‌بندی كرد. از بین جمعیتهای كشت شده نمونه بیستون با 3 ماه و 13 روز بیشترین دوره رشد رویشی و نمونه روستای محمودآباد با 1 ماه و 17 روز بیشترین دوره رشد زایشی را داشتند.

Linum nodiflorum L. has high amount of omega 3 fatty acid. In this study seeds of 8 populations of Linum nodiflorum L., collected from different parts of Kermanshah, were cultivated in a farm at Agricultural and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan. Three samples from each population were selected randomly. During and at the end of growing season phenological and 27 morphological characters such as length of main and secondary stems, numbers of capsules, distance of peduncles, length and diameter of root and and so on were measured. Data was analyzed using SPSS software. The results showed: Some characters had positive correlation. Distance of peduncles with diameter of secondary stems and length and width of capsules with length of root had positive significant correlation at 5% level of significance. There were two individual groups in accordance with measured characteristics. Bistoon sample had the longest period of growth with 3 months and 13 days and the longest period of reproduction was for Mahmud Abad sample with 1 month and 17 days.