بررسي اثر عصاره هيدروالكلي سرشاخه گلدار Amaranthus caudatus L. بر برخي فاكتورهاي بيوشيميايي بيماريهاي قلبي و عروقي و تشكيل پلاكهاي آترواسكلروزي در خرگوشهاي با كلسترول خون بالا

The effects of hydroalcoholic extract of aerial parts of Amaranthus caudatus L. on some biochemical factors of cardiovascular diseases and fatty streak formation in hypercholesterolemic rabbits

بیماریهای قلبی عروقی و آترواسكلروز كه به‌وسیله رسوب تدریجی چربی‌ در قسمت زیر آندوتلیوم رگ ایجاد می‌شود، دلیل اصلی مرگ و میر در جهان است. در این مطالعه اثر ضد ‌آترواسكلروزی عصاره سرشاخه گلدارگیاه تاج‌‌خروس دم‌گربه‌ای (Amaranthus caudatus L.) در خرگوش‌ مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه 20 خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزیلندی به‌طور تصادفی در چهار گروه پنج‌تایی تقسیم شدند. این گروهها با رژیمهای غذایی پایه، پركلسترول، معمولی به همراه عصاره تاج‌خروس با دوز mg/kg 150 بر وزن بدن و پر كلسترول به همراه عصاره تاج‌خروس با دوز mg/kg 150 بر وزن بدن به مدت 60 روز تیمار شدند. در ابتدا و پایان دوره از خرگوشها خون‌گیری بعمل آمد و فاكتورهای سرمی آنها مورد بررسی قرار گرفت. در پایان مطالعه از آئورت برای عملیات بافت‌شناسی نمونه‌برداری شد تا تشكیل پلاكهای آترواسكلروز مورد مطالعه قرار گیرد. نتایج نشان می‌دهد عصاره تاج‌خروس سبب كاهش معنی‌دار سطح كلسترول، تری گلیسرید، LDL- كلسترول، آپولیپوپروتئینB (‌apoB)، CRP و نسبت LDL-C/HDL-C (AI) و نیز موجب افزایش سطح HDL-C، آپولیپوپروتئینA (apoA) نسبت به گروه پر كلسترول می‌شود. شدت ضایعات آترواسكلروتیك در گروه دریافت كننده عصاره در مقایسه با گروه پركلسترول كاهش یافته است. عصاره تاج‌خروس با كاهش لیپوپروتئینهای سرمی به‌خصوص آپولیپوپروتئینB كه یكی از مهمترین ریسك فاكتورهای مهم در ایجاد بیماریهای قلبی عروقی است و فاكتورهای التهابی باعث جلوگیری از آترواسكلروز می‌شود.

In this study, anti atherosclerosis effect of aerial parts extract of Amaranthus caudatus L. on rabbits was studied. Twenty male New Zealand rabbits were randomly divided into four groups of five and were fed for 60 days as follows: standard diet, standard diet and cholesterol, standard diet and Amaranthus caudatus extract (150 mg/kg daily), standard diet and Amaranthus caudatus extract (150 mg/kg daily) and cholesterol. Prior to the beginning of diets and at the 60th day of experiment, the biochemical factors were measured. The fatty streak formation was evaluated at the end of the study. Rabbits fed high cholesterol diet with Amaranthus Caudatus extract cholesterol, LDL-C, triglyceride, apo-lipoprotein B (apoB), CRP, atherogenic index (AI) significantly decreased and HDL-C and apo-lipoprotein A (apoA) increased compared to with high cholesterol group. Also lesion severity, in extract recipient group, significantly decreased. Amaranthus caudatus extract by decreasing serum lipoproteins and apo B, is one of the most important new risk factors of cardiovascular diseases and by decreasing inflammatory factors prevent atherosclerosis.