نقش علائم نگارشي معاصر در فهم آيات قرآن كريم ( بحث مورد پژوهانه: دو خط فاصله«--» و جمله معترضه‌ )

The Role of Modern Punctuation Marks in Understanding the Holy Qur'an (the Case of Dash and Parenthetical Sentences)

قرآن كريم در رأس پرخواننده ­ترين كتاب­هاي عصر كنوني است و با گسترش اسلام در تمامي نقاط جهان، اين كتاب وحياني مورد مطالعه ­ي بسياري از مردمان جهان قرار گرفت. اقوام غيرعرب از آغاز تاكنون به دليل عدم تسلط به زبان عربي، در فهم و خواندن آيات به نوعي با مشكلاتي روبرو بوده ­اند. علماي اسلامي، در قرن­هاي نخستين، با ايجاد علائمي مانند رموز سجاوندي، تحولي عظيم در زمينه­ي تسهيل خواندن آيات قرآن كريم ايجاد كردند. اين رموز تمامي علائم نگارشي جديد را در برنمي­ گرفت و تنها محدود به برخي معدود از اين علائم بود. از طرفي فهم اين علائم به آگاهي از علوم تجويد و قرائت منوط است كه همگان از اين علوم آگاهي ندارند. بكارگيري علائمي كه همه كس فهم و بين المللي باشد و شامل تمامي علائم نگارشي شود، از جمله نياز­هاي مبرم براي فهم آيات قرآن كريم است. يكي از اين علائم نگارشي مهم فراموش شده در علامت گذاري آيات، دو خط فاصله بوده، كه در ادبيات عرب معادل جمله معترضه است. اين مقاله در پي ايجاد روشي آسان و شمول­فهم براي خواندن و درك جملات معترضه­ي قرآن كريم با استفاده از علامت دو خط فاصله (--) است. نگارندگان به روش تحليل محتوا به اين نتيجه دست يافتند كه تشخيص و تمييز اين نوع جملات از ساير جملات نحوي و بلاغي با استفاده از علامت دو خط فاصله، تأثير بسزايي در فهم معناي آيات دارد.

The Qur'an is one of the most widely-read books in the current era and since the spread of Islam in all parts of the world, this divine book began to be studied by many people around the world. To date, non-Arab tribes due to lack of proficiency in Arabic, historically have somewhat had problems in understanding and reading Qur'anic ayahs. Islamic scholars, in early Islamic centuries, through establishing certain signs similar to punctuation marks, brought about a great development in facilitating the reading of the Qur'anic ayahs. These signs did not include all new punctuation marks and were limited to some of them. On the other hand, understanding these signs is bound to knowledge of Tajwid and recitation, which many people lack. Using marks understandable to everyone and international, and inclusive of all punctuation marks is an urgent need to understand the Holy Qur'an. One of the forgotten important punctuation marks in punctuating ayahs, is dash that is equivalent to parenthetical sentences in Arabic literature. This article seeks to build an easy and understandable way to read and understand parenthetical sentences of the Qur'an using dash. The authors reached this conclusion, through content analysis, that distinguishing this type of sentence from other syntactic and rhetorical sentences, greatly influences the understanding of ayahs.