بررسي سنگ هاي ماگمايي و اثرات زيست محيطي زون هاي دگرساني منطقه يوزباشي چاي ( غرب قزوين )

( Study of magmatic rocks and environmental impact of alteration zones in Youzbashi-Chai region ( West of Qazvi

منطقه مورد بررسي يوزباشي چاي در شمال ­غرب قزوين به لحاظ واحدهاي چينه­شناسي اساسا متعلق به سنوزوئيك است. شواهد صحرايي، بررسي­هاي پترولوژيكي و داده­هاي ژئوشيميايي سنگ­هاي ماگمايي و زون­هاي دگرساني منطقه يوزباشي چاي حاكي از آنند كه سنگ­هاي منطقه متشكل از بازالت، آندزيت بازالتي، آندزيت، تراكي آندزيت، تراكيت، ريوداسيت، داسيت، توف و دايك مي­باشند. پلات نتايج آناليز عناصر اصلي و كمياب در دياگرام­هاي متمايز كننده مختلف حاكي از آن است كه اين سنگ­ها در اثر ماگماتيسم مرتبط با فرورانش و در حاشيه قاره تشكيل گرديده­اند. طبق رده­ بندي واحدهاي مختلف دگرساني، محدوده وسيعي از منطقه متحمل دگرساني از نوع آرژيليك حدواسط تا پيشرفته گرديده است. در آب منطقه به دليل اثرات زون­هاي دگرساني، كلسيم و سولفات داراي نابهنجاري بسيار بالايي است. هم­چنين نتايج آناليز نمونه­هاي آب منطقه دال بر سختي، بيش­تر از حد مجاز مي­باشند. حضور كاني سولفات پتاسيم آلومينيم آبدار (آلونيت يا زاج) به عنوان منبع بالقوه­اي براي توليد آب­هاي اسيدي مي­باشد. براساس استاندارد آب آشاميدني ايران در مناطق دگرساني خصوصاً در محدوده معادن قازان داغي آب از نظر مقدار كل مواد جامد محلول (TDS) بالاتر از حد مجاز مي­باشد و حتي آب آقچه كند كه جزء مناطق دگرسان شده مي­باشد در زمره آب­هاي مسموميت­زا قرار مي­گيرد.

The studied area of Yuzbashi-Chay located in the North West of Qazvin and stratigraphically includes Cenozoic units. Field evidence, petrological studies and geochemical data of magmatic rocks and alteration zone suggest that, this area consist of basalt, basaltic andesite, andesite, trachyandesite, trachyte, rhyodacite, dacite, tuff and dike. Plot of the major and trace elements analysis results in different discrimination diagrams indicate that these rocks formed by subduction-related magmatism in continental margins environment. Based on classification of different alteration unites; the vast parts of studied area affected by intermediate to advanced argillic-type alteration. Besides; due to the effects of alteration zones, the amount of calcium and sulfate have very high anomaly in water. Furthermore; results of water samples analysis indicate that the water hardness is greater than standard limit.The presence of hydrated aluminum potassium sulfate minerals (alunite or alum) is main potential source to produce of acidic waters. Based on drink water standard of Iran, total dissolved solids (TDS) value in alteration areas, especially in Ghazan Daghi mines, is greater than standard limit and waters of Aghche Kand alteration area are classified in toxicant water type.