پاسخ هاي فيتوشيميايي و مورفوفيزيولوژيكي شويد (Anethum graveolens L.) به محلول پاشي سولفات پتاسيم و محرك زيستي متانول

Phytochemical and Morphophysiological Responses of Dill (Anethum graveolens L.) to Foliar Application of Potassium Sulfate and Methanol Biostimulant

مقدمه: كاربرد محرك زيستي متانول و پتاسيم با كاهش تنفس نوري در گياهان سه كربنه، كاهش تعرق، افزايش جذب آب و مواد غذايي و بيوسنتز اسيدهاي آمينه مي تواند بر شاخص هاي رشد و عملكرد متابوليكي گياهان به صورت مستقيم و غيرمستقيم اثر بگذارد. هدف: اين تحقيق با هدف بررسي اثرات محلول پاشي متانول و سولفات پتاسيم بر تغييرات فيتوشيميايي و مورفولوژيكي گياه دارويي شويد اجرا شد. روش بررسي: اين مطالعه به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در مزرعه تحقيقاتي پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل محلول پاشي متانول در 3 سطح (0، 20 و 40 درصد حجمي) و سولفات پتاسيم در 4 سطح (0، 1، 1/5 و 2 گرم بر ليتر) بودند. نتايج: كاربرد متانول، وزن خشك برگ، ساقه و وزن تر گل آذين را افزايش داد. محلول پاشي سطوح مختلف سولفات پتاسيم نيز، ارتفاع بوته، وزن خشك برگ، وزن تر گل آذين و اندام هوايي را افزايش داد. كاربرد متانول بر ميزان اسانس شويد بي تاثير بود. اما ميزان آلفاپينن را افزايش داد. غلظت پايين متانول ميزان تيمول، آلفا-فلاندرن، ميرسن و پاراسيمنن را افزايش داد. چنان كه افزايش غلظت متانول ميزان آنها را كاهش داد. نتيجه گيري: خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي و فيتوشيميايي گياه شويد تحت تاثير محلول پاشي متانول و سولفات پتاسيم افزايش يافت. به طوري كه بالاترين ميزان وزن خشك برگ، ساقه و وزن تر گل آذين و نيز بيشترين ميزان آلفاپينن اسانس با كاربرد متانول 40 درصد ايجاد شد. همچنين استفاده از سولفات پتاسيم به ميزان 2 گرم بر ليتر بيشترين ارتفاع بوته، وزن خشك برگ، وزن تر گل آذين و اندام هوايي را ايجاد نمود.

Background: The application of methanol biostimulant and potassium sulfate with reducing of photorespiration and transpiration in C3 plants، increasing the absorption of water and food، and biosynthesis of amino acids can have a direct or indirect effect on the growth and metabolic index of plants. Objective: This study was directed to investigate the effect of methanol and potassium sulfate foliar application on morpho-physiological and phytochemical changes in dill. Methods: This study was conducted as a factorial experiment based on randomized complete block design at institute of medicinal plants. Experimental treatments included foliar application of methanol at 3 levels (0، 20، 40 v/v%) and potassium sulfate at 4 levels (0، 1، 1.5، 2 g.L-1). Results: Methanol application increased the leaf and stem dry weight، and inflorescence fresh weight. Foliar application of different levels of potassium sulfate also increased the plant height، leaf dry weight، and inflorescence and shoot fresh weight. The use of methanol was not effective on the amount of essential oil in the dill. But، increased the amount of α-pienene. Low concentration of methanol increased the content of thymol، myrcene، α-phellandrene، and p-cymenen. So، increasing the concentration of methanol reduced their amount. Conclusion: Phytochemical and morphophysiological traits of dill were increased with application of methanol and potassium sulfate. As، the highest amount of leaf and stem dry weight، inflorescence fresh weight، and α-pienene was obtained with 40% methanol application. Also، the use of 2 g.L-1 of potassium sulfate produced the highest amount of plant height، leaf dry weight، inflorescence and shoot fresh weight.