پايبندي به شريعت به مثابه اصالت عقل در «زيست معنوي» نقدي ديگر بر «جمع عقلانيت و معنويت»

Fidelity to Shari'a as Rationalism in Spiritual Life a Critique of Harmonizing Rationalism and Spirituality

تعيين اهميت «تكليف و تعبد» و ميزان پيوند آنها با «عقلانيت و معنويت»، از مهم ترين مسائلي است كه در معنويت فرانوگرا و شريعت گريز ناديده انگاشته شده است. از آن زمان كه انگاره «جمع عقلانيت و معنويت» در راستاي فروكاهي رنج هاي جامعه ايراني ارائه گرديد، نقدهاي بسياري بر آن نگاشته شد. جداي از اينكه اين انگاره از دامنه كارآمدي فراگير برخوردار نبود، مشكل اساسي آن اين بود كه در عين اينكه از سوي يك نوانديش ايراني مطرح شد، تن پوش و اركاني نوگرا داشت و نسخه فارسي شده معنويتي بود كه غرب پس از سال ها، براي زندگي انسان عصر نو پيشنهاد نموده بود. در اين پژوهش، نگارنده با كاربست روش توصيفي ـ تحليلي به همراه نقد و ارزيابي، به اين نتيجه دست يافته است كه دين نهادينه (در برابر اديان نوپديد) با سه ساحت شريعتي، اخلاقي و اعتقادي، معنويت زايي را در جهان امروز به همراه دارد و تا پذيرش عقلاني اصول و التزام به فروع دين صورت نپذيرد، پديدآيي معنويت نيز ناممكن است.

Determining the importance of duty and devotion and the extent to which they are linked with rationality and spirituality are among the most important issues neglected in the postmodern and irreligious spirituality. Since the idea of "harmonizing rationality and spirituality" presented for decreasing the sufferings of the Iranian community، many criticisms have been made against it. Apart from the fact that this idea had no comprehensive scope of applicability، the main problem was that while it was presented by an Iranian modernist، it was a persian form of the western spirituality proposed in the West for human life of the New Age many years ago. In this research، the author، using the descriptive-analytical method and viewing critically، concludes that institutionalized religion (versus new religions) having three aspects of Sharia، ethics، and belief is essentially followed by spirituality in today's world. And، therefore، regardless of rational acceptance of the principles and commitment of religion، spirituality would also be impossible.