بررسي تغييرات كاربري و پوشش اراضي با استفاده از تصاوير لندست و IRS: مطالعه موردي، شهرستان خلخال

Land use/cover change detection using Landsat and IRS imagery: A case study, Khalkhal County

اين پژوهش با هدف بررسي تغييرات تبديل كاربري­ ها با استفاده از تصاوير ماهواره­اي در فواصل زماني 15 و 6 ساله (21 ساله) در سطح شهرستان خلخال انجام گرفته است. با استفاده از تصاوير ماهواره­اي لندست و IRS، و با توجه به اصلاح خطاهاي ژئومتري و راديومتري نقشه كاربري و پوشش اراضي شهرستان خلخال به ­روش طبقه­ بندي­ نظارت­ شده و الگوريتم حداكثر احتمال تشابه براي سال­هاي 1366، 1381 و 1387 تهيه شد. صحت نقشه­ هاي توليدي با آزمون صحت كلي و آماره كاپا محاسبه و نتايج مقايسه نقشه­ سال­هاي 1366 با 1381 نشان داد كه ميزان تغييرات اراضي زراعت ديم از 18/37 به 25/22 درصد و زراعت آبي از 5/77 به 7/30 درصد افزايش، در مقابل مراتع از 38/44 به 31/61 درصد و سطوح جنگلي از 2/00 به 0/38 درصد كاهش يافته است. همچنين نتايج مقايسه نقشه سال­هاي 1381 با 1388 نشان داد كه كاربري مرتع و مسكوني به­ترتيب با 0/23 و 0/06 درصد افزايش و كاربري­ زراعت ديم با 58/1 درصد بيش­ترين كاهش را داشته ­اند. تحليل آماري براي نقشه سال 1366 در سطوح 1 و 5 درصد نشان داد كه طبقات صخره به­ترتيب 89 و 91 درصد و براي چمنزار 62 و 65 درصد از بيشترين و كمترين درصد اطمينان برخوردار است. براي نقشه سال 1381 در سطوح آماري فوق طبقات زراعت ديم به­ترتيب 91 و 94 درصد و جنگل 67 و 69 درصد و براي سال 1387 پوشش اراضي صخره با 86 و 89 درصد و كاربري جنگل با 67 و 69 درصد در سطوح آماري 1 و 5 درصد به­ترتيب از بيش­ترين و كم­ترين درصد حدود اطمينان برخوردار بوده ­اند. با توجه به آزمون صحت، كاپا و درصد حدود اطمينان نقشه­ هاي تهيه شده از دقت قابل ­قبول برخوردار بوده­ است.

Landuse maps of Khalkhal County using Landsat and IRS imagery by considering geometric and radiometric corrections based on supervised classification with Maximum Likelihood algorithm for 1987, 2002 and 2008 were produced. The accuracy of the produced maps using overall accuracy and Kappa statistic were calculated and results of comparison for the maps of 1987 with 2002 show that, dry farming land has increased from 18.37 to 25.22% and irrigated farming has also increased from 5.77 to 7.30%. On the other hand, forest area has decreased from 2 to 0.38% and rangelands have also reduced from 38.44 to 31.61%. Moreover, the results of map comparison from 2002 and 2008 show that, rangelands and residential areas with 0.23 and 0.06% have increased respectively, and dry farming with 1.58% has the most decreased areas. Statistical analyses in the level of 1 and 5% showed that the rock on the 1988 landuse map were 89 and 91%, and meadow 62 and 65% as the lowest and highest significance. Results of significance for the landuse map of 2005 were 91 and 94% for dry farming, and 67 and 69% for forest as the lowest and highest and for the landuse map of 2008 significance were 86 and 89% for rock, and 67 and 69% for forest as the lowest and highest. By considering accuracy assessment and the significance of the results for the produced maps, the results were acceptable.