اثر مكمل رومينوبافر، بيكربنات‌سديم و مخلوط گياهان داروئي بر اسيدوز ،اسيدهاي چرب فرار، فراسنجه هاي خوني و عملكرد بره‌هاي پرواري كردي

The effect of supplementing Rumenobuffer, Sodium bicarbonate and mixed herbs on acidosis, VFA, blood parameters and performance of fattening Kurdy lambs

سابقه و هدف: اسيدوز يكي از مشكلات اكثر دامداري‌ها است كه همه ساله خسارات مالي فراواني به دامداري‌ها تحميل مي‌نمايد. با افزايش كنسانتره جيره و افزايش اسيديته شكمبه، قابليت هضم فيبر كاهش مي‌يابد و تغيير در جمعيت ميكروبي شكمبه مشاهده خواهد شد. جيره‌هايي كه داراي سطوح بالايي از كنسانتره هستند ممكن است با اختلال در مكانيسم گوارش منجر به كاهش ظرفيت بافري شكمبه شوند، متعاقباً اسيديته شكمبه را تغيير دهند كه منجر به اسيدوز مي‌‌شود. مطالعات نشان داده‌اند استفاده از بافرها در تغذيه دام، شرايط محيطي شكمبه را بهبود بخشيده و بوسيله تعديل اسيديته شكمبه، از افت pH جلوگيري مي‌نمايد. مكمل رومينوبافر به منظور پيشگيري از اسيدوز و بهبود عملكرد دام از تركيب بافرهاي رايج و گياهان دارويي توليد شده است. تحقيق حاضر جهت مقايسه اثر مكمل رومينوبافر، بيكربنات سديم و مخلوط گياهان داروئي بر پيشگيري از اسيدوز و بهبود عملكرد دام‌هاي پرواري انجام شد. مواد و روش‌ها: سي و شش رأس بره نر نژاد كردي پنج ماهه با وزن اوليه 2±25 كيلوگرم به مدت 100 روز به طور تصادفي در چهار گروه 9 راسي مورد بررسي قرار گرفتند و بصورت انفرادي نگهداري شدند. تيمارها شامل گروه 1: تيمار شاهد (فقط جيره پايه بدون افزودن مكمل دريافت نمودند)؛ گروه 2: رومينوبافر (دو درصد از جيره پايه)؛ گروه 3: بي‌كربنات سديم (يك درصد از جيره پايه) و گروه4: مخلوط گياهان داروئي (دو درصد از جيره پايه)، مورد مطالعه قرار گرفتند. در طول دوره آزمايش؛ عملكرد بره‌ها، pH شكمبه، ميزان ابتلا به اسيدوز، نمونه‌برداري از فراسنجه‌هاي شكمبه‌اي و فراسنجه‌هاي خوني انجام گرفت. براي تعيين دام‌هاي مبتلا به اسيدوز، ابتدا با مشاهده علائم ظاهري همچون كم ‌اشتهايي، اسهال و دانه‌هاي هضم نشده در مدفوع، بعنوان دام ابتلا به اسيدوز شناسايي مي‌شد سپس pH مايع شكمبه دام مورد نظر در ساعت هاي دو، چهار، شش و هشت بعد از خوراك دهي مورد بررسي قرار مي‌گرفت. يافته‌ها: اثر تيمارهاي آزمايشي بر اضافه وزن روزانه، خوراك مصرفي و ضريب تبديل معني‌دار بود (0/01>P) اثر تيمارهاي آزمايشي در جيره‌هاي پر كنسانتره بر عدم بروز اسيدوز معني‌دار بود (01/0>P) و 52/55=χ2). مكمل رومينوبافر و بي‌كربنات سديم از كاهش pH شكمبه در طول دوره پرواربندي جلوگيري نمودند (05/0.(P< اثر تيمارهاي آزمايشي بر فراسنجه‌هاي شكمبه‌اي از قبيل كل اسيدهاي چرب فرار، اسيد استيك، اسيد پروپيونيك، اسيد بوتيريك، نسبت استيك به پروپيونيك، نيتروژن آمونياكي شكمبه و آنزيم TAC شكمبه مثبت و معني‌دار بود (0/05>P). اثر تيمارهاي آزمايشي بر سطح گلوكز، پروتئين تام، نيتروژن اوره‌اي خون، كلسترول، بتا هيدوركسي بوتيرات، آنزيم TAC سرم خون در طول دوره آزمايش معني‌دار بود (0/05>P). نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج اين آزمايش مكمل رومينوبافر سبب بهبود عملكرد و كاهش هزينه توليد در پرواربندي بره شد، بنابراين استفاده از مكمل رومينوبافر تا سطح دو درصد جيره‌هاي پرواري پيشنهاد مي‌شود.

Background and objectives: Acidosis is a problem for most livestock farms that imposes economic losses every year. Subsequent to the increase i n concentrate in diet , the rumen fluid become acidi c , di gestibility of fiber decreases and changes in the rumen microbial population will be observed. Diets with high levels of concentrates may lead to reduce the rumen buffering capacity by interfer ing with the mechanisms of digestion and subsequently alter rum en pH. Studies have shown that the use of buffers in animal nutrition, improved rumen environmental conditions via moderated rumen pH, to prevent the pH reduction. Rumenobuffer supplement has been produced for prevention of acidosis and improving the anima l performance. Rumenobuffer supplement formed by common buffers and a few herbs. T his experiment carried out to compare the effect of Rumenobuffer supplementation, sodium - bicarbonate and mixed herbs on the prevention of acidosis and improving the performan ce of fattening lambs. Materials and methods: Thirty - six male Kurdy lambs (25±2 kg), five months old, were reared for 100 days. Animals were randomly allocated in four groups, including nine lambs in each group . Lambs were maintained individually. Treat ments were; Group 1: control ( basal diet), Group 2: Rumenobuffer (two percent of the basal diet), Group 3: sodium bicarbonate (one percent of the basal diet), Group 4: mix herbs (two percent of the basal diet). During the experiment, performance, rumen pH, acidosis, rumen fluid parameters and blood parameters were recorded . In order to determine the animals with acidosis, those with symptoms of a norexia , diarrhea and un digest ed seeds in the stool, were selected , then the pH of the ruminal fluid of the anima l was studied at 2, 4, 6, and 8 hours after feeding. Results: The results showed that daily gain, feed intake and feed conversion ratio improved compared to controls (P<0.01). Effect of treatments on healing the acidity with high concentrate ration w as si gnificant (P<0.01 and χ2= 52.55). Both of Rumenobuffer and sodium bicarbonate, keep the rumen acidity during the fattening period (P<0.05). Effects of treatments on ruminal parameters such as total volatile fatty acids, acetic acid, propionic acid, butyric acid, the proportion of the propionic acid, ammonia in the rumen and t otal a nti - oxidant c apacity rumen were significant (P<0.05). The treatments improved glucose, total protein, blood urinary nitrogen, cholesterol, β - hydroxybutyrate acid, t otal a nti - oxida nt c apacity serum during the experimental period (P<0.05).