كليدواژه :
مراتب شناخت , هدف و غايت عارف , روزبهان بقلي , معرفت
چكيده فارسي :
اگرچه عرفان به تمامي معرفت و شناخت است، از آنجا كه اين مكتب فكري ابعاد مختلفي دارد، شناخت به معناي دريافت و وصول به حقيقت، بخشي از راه اتصال به حقيقت است. اين پژوهش به تبيين شناخت به اين معنا و همچنين راه‌ها و مراتب آن از منظر روزبهان بقلي فسايي شيرازي مي پردازد. مسئلۀ اصلي اين پژوهش، تبيين معرفت به‌عنوان هدف غايي عارف، انواع و مراتب آن، روش‌هاي رسيدن به آن، مقدمات و آثار و نتايج آن در مشرب عرفاني اين عارف بزرگ قرن ششم هجري است. روش تحقيق در اين گفتار، اسنادي كتابخانه‌اي و از نوع توصيفي- تحليلي است. ارائۀ نظريات روزبهان دربارۀ معرفت، تقسيم‌بندي صاحبان معرفت به سه نوع عوام و خواص و خاص الخاص، بررسي انواع و مراتب معرفت، مقدمات و آثار و ثمرات آن از نوآوري‌هاي اين پژوهش است. در نظر اين عارف بزرگ، چهار عنصر نفس، روح، عقل و قلب دستگاه‌هاي دريافت و وصول به حقيقت‌اند، اما هريك از اين چهار عنصر، ساحتي از معرفت را درمي‌يابند كه در ساحت تجلي حق، اين همه را به دست قادر حق بسوزاند و آمادۀ جذبه‌اي شود كه توسط حق او را در بر مي‌كشد و به ساحت حضور مي‌برد.
چكيده لاتين :
Although mysticism is all recognition and insight, yet, since this school of thought enjoys different aspects, recognition which means receiving and reaching the reality is considered part of joining the reality. Conceived thus, this study attempts to clarify recognition, its ways, and orders from the viewpoint of Ruzbihan Baqli Fasayee Shirazi. The main problem addressed is clarifying recognition as the final purpose of the mystic, its types and orders, methods of reaching, prerequisites, impacts and results in the mystical disposition of this great mystic of the sixth century (AH). The adopted research method is library-documentary and descriptive–analytical. Presentation of Ruzbihan’s viewpoints on recognition, classification of mystics into three groups of lay people, elites, and special elites, investigation of the types and orders of recognition, its prerequisites, impacts and results are the innovations of this study. From the viewpoint of this great mystic, four elements of self, soul, reason, and heart are the apparatuses for receiving and reaching the reality. However, each one of these four elements fathoms one facet of recognition which in His glorious manifestation burns all this by the capable hands of God and becomes prepared for a spiritual attraction (jazbeh) from God to be absorbed and taken to His presence.
