عنوان مقاله :
عليه برنامه درسي معنوي بشريتگرا؛ نقد آراي ميلر براساس ديدگاه شهيد مطهري
عنوان فرعي :
Against a Spiritual Humanity-Oriented Curriculum: a Review of Miller’s Positions Based on Murteza Mutahhari’s Views
پديد آورنده :
امينخندقي مقصود
پديد آورندگان :
اسلاميان زهرا نويسنده دانشجوي دكتري علوم تربيتي دانشگاه فردوسي مشهد Islamiyan Zahra
سازمان :
دانشيار دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
برنامه درسي معنوي , معنويت , ميلر , شهيد مطهري , آموزش و پرورش
چكيده فارسي :
اين مقاله با هدف بررسي و نقد ديدگاه ميلر درباره برنامه درسي معنوي براساس ديدگاه شهيد مطهري انجام شد. براي اين منظور آراي اين دو انديشمند درباره معنويت واكاوي شد. در بخش اول اين مقاله، ويژگيهاي معنويت در ديدگاه ميلر و در بخش دوم ويژگيهاي معنويت در ديدگاه شهيد مطهري بررسي و تشريح شد و در بخش سوم نيز به نقد ديدگاه ميلر درباره برنامه درسي معنوي براساس ديدگاه شهيد مطهري پرداخته شد.
نتايج آشكارگر دو نوع نگاه متفاوت نسبت به معنويت است: نگاه نخست معنويت اومانيستي كه رويكردي غربي است و نگاه دوم معنويت الهي كه رويكردي ديني و اسلامي است. معنويت از نگاه ميلر ذيل نگاه نخست است، كه ريشه در آموزههاي مكتب اومانيستي دارد؛ ازاينرو انسان و ابعاد (نيازهاي) دنيوي او هسته مركزي و غايت آن را تشكيل ميدهد كه در پرتو گزينش رويكرد تلفيقي از آيينهاي الهي و غيرالهي دسترسپذير است؛ درحاليكه شهيد مطهري با رد ديدگاه اومانيستي صاحبنظراني همانند ميلر، معنويت را امري فطري و الهي دانسته، كه بر محوريت حق مبتني است و جز با آموزههاي الهي و ديني بهدست نميآيد؛ ازاينرو دستاندركاران تعليم و تربيت بايد آگاه باشند كه نه تنها رويكرد جديدِ غرب درباره معنويت، از روي اشتباه و تصور نادرست، معنويتي ناب و حقيقي تلقي نشود، بلكه از پيامدها و آثار پيداوپنهانِ بهكارگيري اين رويكرد بر مخاطبان نظام آموزشي نيز آشنايي داشته باشند.
چكيده لاتين :
The present study has been conducted to review and evaluate Miller’s position about spiritual curriculum based on Mutahhari’s view by scrutinizing their ideas about spirituality. In the first part, features of spirituality in Miller’s view, and in the second part, features of spirituality in Mutahhari’s view have been described. In the third part, Miller’s idea about spiritual curriculum has been criticized based on Mutahhari’s view.
The results show that there are two different views about spirituality: the first view is the humanistic spirituality which is a western approach and the second view is the divine spirituality which is the religious and Islamic one. The spirituality demonstrated by Miller is originated from humanism doctrine. Its core and its ultimate goal consist of human and human’s needs and it can be achieved by the combined approach of divine and non-divine religions, while Mutahhari rejected the humanistic view of some experts like Miller, and considered the spirituality as an innate and divine reality based on the truth, which can be achieved merely by divine and religious teachings. Therefore, those who are responsible for educational systems should beware not to consider the new western approach about spirituality wrongly as the real spirituality, and be aware of the consequences of applying this approach in educational systems.
چكيده عربي :
اُجري هذا البحث بهدف بحث ونقد راي ميلر بخصوص المنهج الدراسي المعنوي في ضو ما جا في رويه الشهيد المطهري. وهذا ما دعا الي اجرا دراسه معمقه لآرا هذين المفكّرَين في ما يخصّ المعنويه. ركّز القسم الاول من هذا البحث علي دراسه وشرح لخصايص المعنويه كما يراها ميلر، بينما ركّز القسم الثاني منه علي بيان خصايص المعنويه التي يذهب اليها الشهيد المطهري. ويعرض القسم الثالث منه ايضاً نقداً لما جا في آرا ميلر حول المنهج الدراسي المعنوي في ضو اطروحه الشهيد المطهري في هذا المجال.
تكشف النتايج عن وجود نوعين مختلفين من الروي بخصوص المعنويه: الرويه الاولي للمعنويه هي تلك التي يقول بها مذهب الانسنه؛ وهي تمثل التوجه الغربي في التعاطي مع هذه القضيه. والرويه الثانيه للمعنويه رويه الهيه وهي تمثل التوجه الديني والاسلامي. وهكذا يتضح ان المعنويه من وجهه نظر ميلر تدخل ضمن مجموعه الروي الاولي، وهي نظره منبثقه من تعاليم مذهب الانسنه. وهذا يعني ان الانسان وابعاد متطلباته الدنيويه يمثل النواه المركزيه لهذا التوجه والغايه التي يصبو اليها. هذا الاتجاه يمزج بين ما تذهب اليه الاديان الالهيه وغير الالهيه، في حين عبّر الشهيد المطهري عن رفضه لرويه مذهب الانسنه وما يقول به اصحاب نظر مثل ميلر؛ مبيّناً ان المعنويه امري فطري والهي، وهي قايمه علي محور الحقّ. ولا تحصل الا بالتعاليم الالهيه والدينيه. وانطلاقاً من ذلك يتعيّن علي مسوولي التعليم والتربيه ان يكونوا علي وعي بان التوجه الجديد للغرب حول المعنويه، مبني علي خطا وعلي تصوّر مغلوط، ولا يمثل المعنويه الاصيله والحقيقيه، بل ويفترض ايضاً التوعيه بما يتمخّض عن تطبيقه من نتايج وآثار ظاهره وخفيّه علي المتلقّين في حقل النظام التعليمي ايضاً.
عنوان نشريه :
تربيت اسلامي
عنوان نشريه :
تربيت اسلامي