مدل‌سازي اعمال ماليات بر ارزش افزوده بر خدمات بانكي در چارچوب مدل تعادل عمومي پوياي تصادفي براي ايران

Modeling the Value Added Tax on Bank Services in the Framework of the Dynamic Stochastic General Equilibrium Model for Iran

در سیستم مالیات بر ارزش­افزوده ایران، برخی از كالاها و خدمات ازجمله خدمات بانكی، معاف از پرداخت مالیات می­باشند. بر اساس مبانی نظری، برخورد معاف با خدمات بانكی موجب به‌وجود آمدن اختلال در اقتصاد می­شود. در این مطالعه به‌منظور فهم اهمیت معافیت مالیات بر ارزش افزوده در نوسانات اقتصاد كلان و نیز نقش اساسی واسطه­های مالی در درك شوك‌های وارد بر اقتصاد، تلاش شده است كه اثرات وضع مالیات بر ارزش­افزوده بر فعالیت بانك­ها در چارچوب مدل استاندارد تعادل عمومی پویای تصادفی مدل‌سازی شود و با استفاده از آمار سالانه‌ی اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1394-1365، واكنش متغیرهای كلان اقتصادی به شوك‌های مختلف در انتقال از وضعیت معاف به‌سوی مالیات­بندی كامل بررسی بشود. برای استخراج مقدار پارامترهای مدل از روش كالیبراسیون و بیزین استفاده و در نهایت با استفاده از آزمون بروكز و گلمن و توابع، عكس­العمل درستی و صحت برازش مدل ارزیابی شده است. سپس با در نظر گرفتن فروض منطقی برای برخی از پارامترها به‌عنوان یك تمرین سیاسی مدل شبیه­سازی شده است. نتایج شبیه­سازی تمرین سیاسی نشان می­دهند كه با انتقال از وضعیت معاف به سمت مالیات­بندی كامل خدمات بانكی، هزینه بانك كاهش یافته و با در اختیار داشتن منابع آزاد بیشتر، میزان تسهیلات افزایش می­یابد و شرایط برای افزایش سرمایه­گذاری و افزایش تولید فراهم می­شود. طبقه­بندی  H20, E58, E52, H25, H30   :JEL

In the Iran Value Added Tax System, some goods and services, including bank services, are exempt from paying tax. Based on theoretical literature, the exemption has created several distortions in the economy. Using Dynamic Stochastic General Equilibrium Model, this paper in order to understand the importance of VAT exemptions in macroeconomic fluctuations and the fundamental role of financial intermediaries in economic shocks, investigates the effects of levying VAT on bank services and by using the annual economic indicators of Iran during the period 1365-1394, moving from exempt treatment to hypothetical full taxation, the response of macroeconomic variables to various shocks is also examined. To optimize the parameters of the model, we used the Bayesian and calibration method. Finally, accuracy of the model is evaluated using the Brooks & Goleman test and impulse response functions. The model is then simulated under reasonable assumptions regarding parameter values. The results indicate that implying VAT on banks, through reduces their costs, leads to increasing in bank resources and lending power so supply of credits, investment and production increases. Simulation results show that shifting the VAT policy from exempt treatment to full taxation, bank facilities increases and as a result, output is higher under full taxation. JEL Classification: H20, E58, E52, H25, H30