اثرات آنتي‌اكسيداني عصاره گياه مريم‌گلي (Salvia officinalis L.) تيمار شده با كيتوزان و تأثير آن بر روي فاكتورهاي كبدي و پروفايل چربي در رت‌هاي نر نژاد ويستار

Antioxidant effects of sage (Salvia officinalis L.) extract and chitosan-treated sage on liver factors and lipid profiles in male Wistar rats

ریشه گیاه مریم‌گلی با نام علمی (Salvia officinalis L.) از خانواده نعناعیان از گذشته بسیار دور، به‌دلیل خواص دارویی مورد استفاده قرارگرفته است. در این تحقیق، نمونه گیاه مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با كیتوزان را پس از خشك‌كردن با استفاده از اتانول 96% عصاره‌گیری نموده و حلال اتانول با استفاده از دستگاه روتاری از عصاره جدا گردید. برای انجام تحقیق از 60 سر موش سفید آزمایشگاهی بزرگ نژاد ویستار نر بالغ استفاده شد. موش‌ها به 6 گروه 10 تایی تقسیم‌بندی شدند كه عصاره خوراكی مریم‌گلی و تیمار كیتوزان را با دوز 200 میلی‌گرم بر كیلوگرم و برای القاء اثر اكسیداتیو از داروی ایزونیازید با دوز 50 میلی‌گرم بر كیلوگرم به‌صورت گاواژ استفاده شد، همچنین برای مقایسه اثرات آنتی‌اكسیدانی عصاره مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با كیتوزان از روش DPPH به كمك ماده 2،2-دی‌فنیل 1-پیكریل هیدرازیل استفاده گردید. استفاده از عصاره الكلی گیاه مریم‌گلی باعث كاهش تری‌گلیسیرید، كلسترول، LDL و ALP گردید و از سویی باعث افزایش HDL سرم شد. همچنین عصاره مریم‌گلی تیمار شده با كیتوزان باعث كاهش LDL، ALT و باعث افزایش HDL سرم گردید. ازاین‌رو با توجه به این اثرات مثبت استفاده از گیاه مریم‌گلی و مریم‌گلی تیمار شده با كیتوزان نتیجه‌گیری شد كه اثرات بهبوددهنده‌ فاكتورهای ارزیابی‌شده قابل‌توجه است. همچنین در پایان آزمایش DPPH مشخص گردید كه اثرات آنتی‌اكسیدانی عصاره الكلی مریم‌گلی تیمار شده با كیتوزان در مقایسه با مریم‌گلی به‌مراتب بالاتر بود كه حكایت از اثر مثبت تیمار كیتوزان بر میزان آنتی‌اكسیدان‌های مریم‌گلی داشت. نتایج این تحقیق نیز مهر تأییدی بر اثرات مخرب داروی ایزونیازید بر سلول‌های بدن بود.

Due to the medicinal properties, the root of sage (Salvia officinalis L.) has been used from a very distant past. In the present study, the homogenate of sage and the sage treated with chitosan was extracted after drying using 96% ethanol. Then, ethanol solvent was removed from the extract using rotary equipment. To do this research, 60 adult male white Wistar rats were used. The rats were divided into six groups of 10. The oral extract of sage and the sage treated with chitosan was used at a dose of 200 mg/kg. In addition, a dose of 50 mg/kg of isoniazid was used as gavage to induce oxidative effect. The DPPH method was also used with the help of 1,2-diphenyl 1-picyril hydrazine to compare the antioxidant effects of sage and the sage treated with chitosan. The use of alcoholic extract of Salvia sp. led to reduced triglyceride, cholesterol, LDL and ALP as well as increased HDL levels. In addition, the extract of sage treated with chitosan led to decreased LDL, ALT and increased HDL levels. Therefore, according to the results, it was concluded that the beneficial effects of the factors evaluated were significant. Also, the DPPH test results showed that antioxidant effects of alcoholic extract of the sage treated with chitosan was much higher and more effective than sage, indicating the positive effect of chitosan treatment on the amount of sage antioxidants. The results of this study confirmed the undesirable effects of isoniazide on the cells of body.