ارزيابي كارآئي مدل نيمه توزيعي SWAT در شبيه سازي جريان رودخانه اي (مطالعة موردي حوضه آبخيز تالار استان مازندران)

Assesment About Efficiency of SWAT Semi-Distribution Model for Simulation of Streamflow (Case Study in Talar Watershed,Mazandaran Province)

در اين تحقيق به‌منظور ارزيابي كارآئي و بررسي پارامترهاي مؤثر بارش-رواناب در حوضه تالار استان مازندران از مدل SWAT استفاده شده است. واسنجي با كمك اين مدل با استفاده از مقادير بارش روزانة 8 ايستگاه باران‌سنجي، مقادير دماي روزانة 5 ايستگاه تبخير سنجي و با خروجي دبي در ايستگاه شيرگاه- تالار انجام شده است. نحوة انجام كاليبراسيون و اعتبار سنجي با استفاده از اين مدل بدين‌صورت بوده است كه در ابتدا بر اساس 21 پارامتر با حساسيت بالا، مدل شبيه‌سازي شد. در مرحلة اعتبار سنجي 21 پارامتر با حساسيت بالا، بررسي شاخص‌هاي p-Value و t-State نيز نشان­دهندة رفتار و حساسيت پارامترها در اين مرحله مي‌باشد. در اين مرحله نيز پارامتر CN2-MGT با كمترين مقدار شاخص p-Value و بالاترين مقدار شاخصt-State به‌عنوان حساس‌ترين پارامتر مورد شناسايي قرار گرفته است. نتايج مرحلة اول كاليبراسيون مدل نشان داد كه مدل داراي ضعف‌هايي در شبيه‌سازي مي‌باشد كه اين موضوع به‌خوبي در ضرايب p-factor، r-factor، R2 و N.S به ترتيب با 0/40، 3/91، 0/01 و 44/15- نشان داده‌شده است. با توجه به اين مسائل بر اساس بررسي نتايج مرحلة اول اين مطالعه، اقدام به واسنجي 8 پارامتر حساس از ميان 21 پارامتر اوليه شده است تا تطابق بهتري بين دبي‌هاي مشاهده‌اي و شبيه‌سازي‌شده بوجود آيد. در مرحلة اعتبار سنجي 8 پارامتر منتخب و حساس در سطح اعتماد 95%، تطابق بالائي بين دبي‌هاي مشاهداتي و شبيه‌سازي‌شده بوجود آمد كه نتايج پلاتهاي نقطه‌اي اين مرحله نيز به اين موضوع اشاره مي‌نمايد مقايسة ضرايب p-factor، r-factor، R2 وN.S اين مرحله نيز به ترتيب با 0/98. 0/79، 0/93 و 0/93 نيز نشان از بهبود شبيه‌سازي مدل در اين مرحله دارد كه سبب افزايش كآرائي مدل جهت شبيه‌سازي مي‌باشد.

In this study, to evaluate the efficiency and effectiveness parameters about rainfall-runoff relations , SWAT models have been used inTalar watershed of Mazandaran province .By using of this model ,has done ,calibration based on 8 rainfall station with daily precipitation, 5 evaporation station with daily temperature along output discharge in shirgah-Talar hydrometric station.Performing the calibration and validation of this model , was simulated initially based on 21 parameters with high sensitivity . In validation phase of 21 selected parameters, study about p-value and t-state indices shows sensitivity and behavior of parameters .At this stage, CN2-MGT parameter with the least amount of p-Value index and the highest index value t-State is recognized as the most sensitive parameters .The first phase of model calibration results showed that weaknesses in the simulation model that is well coefficients p-factor, r-factor, R2 and NS respectively 0.04, 3/91 , 0/01, -44/15.Due to these issues by analyzing the results of the first phase of this study, we calibrated 8 sensitive parameters through the first 21 parameters until created better correlation between simulated and observed discharges. In validation stage of 8 sensitive parameters in 95% confidence interval, created high correlation between simulated and observed discharges and shows in the result of scatter plots of this phase . Comparison of p-factor,r-factor,R2,N.S with 0.93, 0.93 ,0.79 ,0.98 respectively shows the better model simulation that cause efficiency of model for simulation in this stage.