معاملات با اشخاص وابسته و قابليت مقايسه صورت هاي مالي: آزمون تجربي نظريه تضاد منافع

Related-Party Transactions and Financial Statement Comparability: An Empirical Study of the Conflict of Interest Hypothesis

بر اساس نظريه تضاد منافع، معاملات با اشخاص وابسته به طور فرصت‌طلبانه‌‌اي توسط مديران در جهت كسب منافع شخصي استفاده مي‌شود. از اين رو، شركت‌هاي داراي معاملات با اشخاص وابسته اطلاعات حسابداري با قابليت مقايسه‌كمتري ارائه مي‌دهند تا بدين طريق اثرات سوء اين‌گونه معاملات را پنهان ساخته و امكان شناسايي آن توسط ذينفعان را كاهش دهند. لذا بر پايه اين استدلال، پژوهش حاضر به بررسي تاثير معاملات با اشخاص وابسته بر قابليت مقايسه صورت‌هاي مالي شركت‌ها مي‌پردازد. بدين منظور، نمونه‌اي متشكل از 86 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 1390 تا 1394 انتخاب گرديد و با بهره‌گيري از الگوي رگرسيون چندمتغيره مبتني بر تكنيك داده‌هاي تابلويي مورد آزمون قرارگرفت. مطابق با پيش‌بيني نظريه تضاد منافع، نتايج نشان دادكه معاملات با اشخاص وابسته موجب كاهش قابليت مقايسه صورت‌هاي مالي شركت‌ها مي‌شود .يافته­هاي تحقيق ضمن پر كردن خلاء تحقيقاتي صورت گرفته در اين حوزه، مي­ تواند براي سرمايه‌گذاران، سازمان بورس اوراق بهادار و ساير ذينفعان اطلاعات حسابداري در امر تصميم ­گيري مفيد باشد.

According to the conflict of interest hypothesis, directors take advantage of related-party transactions for their personal benefits so that companies with related-party transactions present less comparable financial information to mask the adverse effects of such transactions and thus prevent stakeholders from recognizing them. Given this argument, this study aims at exploring the effect of related-party transactions on the comparability of financial statements. To do so, a sample of 86 firms listed in Tehran Stock Exchange during the years 2012-2016 were selected and then tested using multivariate regression model based on panel data. In accordance with the conflict of interest hypothesis, the results revealed that related-party transactions lead to a fall in financial information comparability. The findings of the study not only fill the research gap in the field, but also benefit investors, stock exchange and other stakeholders in decision making process