حفاظت از محيط‌ زيست درياهاي بسته و نيمه بسته در خلال مخاصمات مسلحانه: بررسي موردي «خليج فارس

Protecting Closed and Semi-Closed Seas in Armed Conflicts (Case Study: The Persian Gulf)

درياهاي بسته و نيمه بسته در حقوق بين­ الملل محيط زيست، از جايگاه ويژه­اي برخوردار هستند و در كنوانسيون 1973 از آنها تحت عنوان "مناطق ويژه" ياد شده است. هدف از مطالعه حاضر، تعريف رژيم خاص براي آن مناطق، در چارچوب موضوعات مختلف حقوق درياها و حقوق محيط زيست است. از آنجايي­كه خليج فارس يك درياي نيمه بسته است و از جمله مناطقي است كه از دهه 1970 سعي شده تا رژيم منطقه­اي براي آن با همكاري كشورهاي منطقه تعريف گردد، در محور اين مطالعه قرار دارد. لذا در چارچوب موضوع حاضر، گردآوري داده هاي عمدتاً كيفي تحقيق به روش اسنادي و با مراجعه و مطالعه متن مقررات و اسناد بين­المللي مرتبط و نيز آراء مراجع قضايي بين­ المللي و سرانجام تجزيه و تحليل آنها به روش­هاي استدلالي، صورت گرفته است. نتايج اين پژوهش نشان مي­دهد، اجراي قواعد ويژه و خاص اين مناطق در چارچوبي كه الزام بيشتري براي دولت­ ها ايجاد نمايد يكي از دستاوردهاي كنوانسيون هاي منطقه­ اي است كه خليج فارس نيز از دهه هفتاد قرن گذشته تا به حال از آن بي نصيب نمانده است. اين ترتيبات در عين حال موجب همكاري نزديك دولت­ هاي ساحلي نيز شده است. با اين وجود، چالش‌هاي سياسي يكي از مهمترين دلايل ناكامي‌هاي به‌وجود آمده است. بروز جنگ‌هاي متعدد در منطقه و تنش بالا‌ي سياسي ميان دولت‌هاي حاشيه خليج فارس در بسياري موارد رسيدن به اهداف مورد نظر كنوانسيون كويت را با دشواري روبرو كرده است.

Closed and semi-enclosed seas possess significant standing in the international environmental law and are referred to in the 1973 Convention as "Special Zones." For this reason, efforts have been made in the various issues of the law of the seas and environmental law in order to develop a particular regime for them. The Persian Gulf, as a semi-closed sea, is one of the zones for which there have been attempts to define a sui generis since the 1970s in cooperation with the States of the region. The Kuwait Convention and its four protocols are a clear examples of this cooperation. However, the existence of regional tensions egative factor in order for these mechanisms to have failed. There are still serious questions about the 1973 Convention from legal perspective. A serious legal question on this subject is about the impact of war on the applicability of Kuwait Convention during that armed conflict. This paper tries to provide an overview of regional environmental protection mechanisms in the Persian Gulf region, with the aim to provide an answer to the regional environmental obligations of the States of the region in the event of occurrence of a regional conflict