بررسي رابطه عملكرد و ساير عوامل بر مصرف سوخت در توليد سويا در استان گلستان

Investigation of factors affecting the fuel consumption of soybean production in the Golestan province.

به منظور بررسي برخي از عوامل مؤثر بر مصرف سوخت در عمليات مختلف زراعي در توليد سويا در استان گلستان، تعداد 140 مزرعه از 10 شهرستان مختلف به صورت نمونه‌برداري سيستماتيك-تصادفي انتخاب شدند. فصل كشت، محصول قبلي، شهرستان، قدرت تراكتور، عملكرد دانه و مساحت زمين از عوامل مورد بررسي در مصرف سوخت به شمار آمدند. براساس يافته هاي تحقيق كشت سويا در فصل تابستان از مصرف سوخت كمتري برخوردار بود. همچنين كشت سويا پس از محصول سيب‌زميني نيز از كمترين مصرف سوخت برخوردار بود كه يكي از دلايل آن عدم خاك‌ورزي سنتي و كاهش تعداد دفعات ديسك‌زني نسبت به ساير محصولات زراعي بود. استفاده از تراكتورهايي با قدرت بيشتر با كاهش زمان انجام عمليات زراعي مانند آماده سازي زمين و همچنين كاهش تعداد دفعات انجام آن نقش مؤثري در مصرف سوخت دارد. همچنين شهرستان‌هاي كردكوي و بندرگز نسبت به شهرستان‌هاي گرگان، گاليكش و مينودشت 39 درصد كمتر از سوخت‌هاي فسيلي استفاده كردند. عملكرد دانه نيز از رابطه مثبت و معني‌داري با سوخت برداشت و مجموع كليه عمليات و رابطه منفي و معني‌داري با سوخت حفاظت برخوردار بود. همچنين با افزايش سطح زمين‌هاي تحت كشت سويا مصرف سوخت در عمليات آماده‌سازي زمين و حفاظت گياهي كاهش يافت ولي در عمليات برداشت و مجموع كليه عمليات افزايش نشان داد.

In order to examine some of the factors affecting fuel consumption in the various agricultural operations in soybean production in Golestan province were selected 140 fields from 10 cities in the manner of systematic- random sampling. Growing season, the previous crop, the city, the power of the tractor, grain yield and the field area were considered as the factors affecting fuel consumption. Based on the results, summer soybean production had less fuel consumption than spring soybean production. Also, soybean production after potato cultivation had the least fuel consumption. One of the reasons were the lack of traditional tillage and reducing the number of disking times than other crops. Using of the tractors with more power by reducing the time for agricultural operations such as land preparation and also by decreasing in number passing of equipment can reduce the fuel consumption. Also, Kordkouy and Bandar-e-gas cities used 39 percent fossil fuel consumption lower than Gorgan, Galikesh and Minoodasht cities. The soybean grain yield had a positive significant relationship with fuel consumption for soybean harvesting and total fuel consumption. Also it had negative significant relationship with land preparation and crop protection in soybean production. By increasing the soybean field areas, fuel consumption in land preparation and crop protection were decreased and it increased in harvesting and total cultural operations.