تكامل ژئوشيمي و تكتونوماگمايي آلكالي سينيت-سينيت‌هاي غرب و شمال سردشت، ايران

Geochemical and Tectonomagmatic Evolution of the Alkali-syenite-syenite from the North and West Sardasht, Iran

نفوذي هاي حلقه مانند آلكالي سينيت-سينيت هاي شمال و غرب سردشت به سن ائوسن - ميوسن در زون سنندج سيرجان رخنمون دارند. تركيب هايي كه به سمت سينيت پيش مي روند در بخش مركزي كه رخنمون هاي بزرگي از آپينيت - گابرو هستند قرار دارند. شواهد صحرايي و ميكروسكوپي نشان گر آميختگي ماگمايي بين آلكالي سينيت ها و آپينيت - گابروها براي ايجاد بخش هاي حدواسط سينيتي در برخي رخنمون ها است. بخش هاي روشن اساسأ از آلكالي فلدسپار به صورت پرتيتي تشكيل شده اند. آنكلاوها در سينيت ها از اليوين، كليتوپيروكسن، پلاژيوكلاز و آمفيبول همرا با كمي كاني هاي كدر و آپاتيت تشكيل شده اند. بافت هاي اصلي، دانه اي و ورقه ورقه اي هيپر سولوس هستند. بالا بودن نسبتهاي عناصر La/Sm h) و « La / Yb ، زياد بودن مقادير Rb ,K و كمتر Ba و فقير بودن مقادير Zr ,Nb ,Hf و Ta نشان گر دخالت يك محيط مرتبط با قوس براي تشكيل اين سنگها است. نفوذي هاي بررسي شده در نتيجه ذوب بخشي قاعده پوسته قاره اي يك جزير قوسي نيمه بالغ- بالغ تكامل يافته اند. گراديان زمين گرمايي در قاعده پوسته قارهاي اين جزاير قوسي تكامل يافته بايد بالا بوده باشد. در نتيجه با تزريق مذاب هاي مافيك آب دار، ذوب گسترده رخ داده و نهايتا آلكالي سينيت ها تشكيل شده اند. اين شرايط تكتونوماگمايي به وسيله رخنمون هاي بزرگ مقياس حلقه اي شكل اين نفوذي ها و آنكلاوهاي مافيك گرانولار تأييد مي شوند. در نهايت فرورانش بخشي از پوسته اقيانوس نئوتتيس به زير بخش ديگر اين پوسته، منجر به ايجاد جزيره قوسي نابالغ سردشت شد و با گذر زمان تا اليگوسن، اين جزيره قوسي تكامل يافت. در نتيجه تداوم اين فرورانش، انواع سنگ هاي رخنمون يافته در اطراف سردشت تشكيل شده اند.

Ring-type Eocene-Miocene alkali syenite-syenite intrusions of the North and West Sardasht are part of north Sanandaj–Sirjan zone. The syenitic rocks are located in the central part of the complex near the appinite-gabbro outcrops. Field and microscopic evidences indicate that magma mingling between alkali syenite and appinite-gabbro magmas has occurred to form intermediate parts as syenite in some outcrops. Felsic outcrops are mainly composed of alkali feldspar in the form of perthite. Enclaves of olivine, clinopyroxene, plagioclase, and amphibole along with a few opaque minerals and apatite were formed in the syenites. The main textures of the rocks are granular and lamination. The high ratios of (La/Sm)n and (La/Yb)n, high levels of K, Rb, and less Ba, and low concentrations of Hf, Nb, Zr, and Ta indicate the interference of an arc-related setting for the formation of the rocks. Geochemical and tectonic setting evidences show that the intrusions wereresulted by partial melting of the continental crust base of submature-mature (evolved) island arc or active continental margin formed as a result of hydrous-mafic magma injection of the mantle wedge upper supra subduction zone to the base. Geothermal gradient was high in the base of the subduction. By injecting the hydrous-mafic magma, widespread melting occurred, and the alkali syenites were formed. These tectonomagmatic conditions are confirmed by large-scale ring-shaped outcrops of the intrusions and mafic micro-granular enclaves. Finally subduction of Neotethyan oceanic crust under the other part of the crust or active continental crust, caused to form the Sardasht crust and then evolve this area over time to Oligocene. As a result of the continuity of the subduction, different rock types were formed around Sardasht