آسيب‌شناسي فرآيند برقراري ارتباط در فرآيند ياددهي - يادگيري از ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان دبيرستانهاي شهر اصفهان

Obstacles to Establishing Relationships in the Teaching-Learning Process from the Viewpoint of High School Teachers and Students in Isfahan

اين تحقيق از نوع توصيفي-پيمايشي است و هدف آن شناسايي آسيبهاي روشهاي برقراري ارتباط در مقطع متوسطه شهر اصفهان است. جامعه آماري، كليه دبيران و دانش‌­آموزان مقطع متوسطه شهرستان اصفهان بوده كه شامل 8097 دبير و 140250 دانش‌آموز بوده است. روش نمونه‌گيري خوشه‌اي و تصادفي طبقه‌اي است كه با در نظر گرفتن ميزان افت آزمودني، نمونه آماري با استفاده از فرمول حجم نمونه براي دو گروه به ترتيب 110 و 240 نفر برآورد شده است. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه محقق­‌ساخته با 21 سؤال بسته - پاسخ و يك سؤال باز - پاسخ بوده كه روايي محتوايي آن به تائيد صاحب‌نظران رسيده و روايي سازه آن سنجيده شده است. ضريب پايايي پرسشنامه مربوط به دبيران و دانشآموزان با روش آلفاي كرونباخ به ترتيب 0/98 و 0/97 به‌دست‌آمده است. يافته‌هاي حاصل از تحقيق نشان داد كه ميزان آسيبهاي روشهاي برقراري ارتباط ازنظر دبيران و دانش‌آموزان بيش از ميانگين نظري است. ازنظر دبيران بيشترين ميانگين موارد آسيب‌زا بي‌حوصلگي و كسالت معلم در كلاس، تعارض ميان گفتار و عمل معلم و نااميد كردن دانش‌آموزان از آينده ادامه تحصيل است. دانش‌آموزان بيشترين ميانگين آسيبها را مربوط به تبعيض قائل شدن ميان دانش‌آموزان و برخورد نامناسب معلم با مشكلات انضباطي و درسي دانش‌آموزان مي‌دانند. همچنين ميان ديدگاه دبيران و دانش‌آموزان دربارۀ آسيبها تفاوت معنادار وجود دارد.

The present descriptive survey aimed to identify the obstacles to building and maintaining relationships in the teaching-learning process from the viewpoint of high school teachers and students in Isfahan. The statistical population of the study comprised all high school teachers and students in Isfahan (8097 and 140250 individuals, respectively). Cluster sampling method as well as random stratified sampling method were used and through taking into account the dropout rate, the sample size was determined to be 110 and 240, respectively. The instrument consisted of a self-devised questionnaire with 21 close-ended items and one open-ended item. The content validity of the instrument was confirmed by specialists and its construct validity was examined. Cronbach's alpha coefficients obtained for the reliability of “Teachers” and “Students” Questionnaires were 0.98 and 0.97, respectively. Results revealed that from the viewpoint of teachers and students the extent of obstacles to establishing relationships was higher than the theoretical average. Teachers attributed the most prevalent obstacles to building positive relations to teachers’ boredom in classroom, contradiction between teachers’ speeches and actions, and making students hopeless about pursuing their education. According to the students, the most common barriers to establishing relationships are teacher favoritism and teachers’ inappropriate reaction to students with achievement and discipline problems. Furthermore, there was a significant difference between students’ and teachers’ viewpoints on the obstacles.