بررسي نقش واسطه‌اي جو مدرسه در ارتباط بين توانمند سازي و رفتار شهروندي - سازماني معلمان

An examination of the mediating role of school atmosphere with respect to teachers’ empowerment and organizational citizenship behavior

پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش واسطه اي جو مدرسه در ارتباط بين توانمند‌سازي و رفتارشهروندي سازماني معلمان انجام شد. اين پژوهش از نوع مطالعات همبستگي بود و جامعه آن را كليه معلمان شهرستان نايين در سال تحصيلي 95-1394 تشكيل مي دادند. از بين جامعه، 197 نفر به صورت نمونه‌گيري تصادفي خوشه اي انتخاب و به مقياس‌هاي توانمند‌سازي اعضاي مدرسه شورت و رينهارت (SPES)، رفتار اضافه بر نقش معلم سومچ و دراچ - ژاوي (ERBS) براي سنجش رفتار شهروندي -سازماني و شاخص جو سازماني مدرسه هوي و همكاران (OCIS) پاسخ دادند. داده‌هاي جمع آوري شده با استفاده از تحليل رگرسيون و معادلات ساختاري تحليل شدند. نتايج نشان داد كه توانمند‌سازي معلمان تأثير مستقيم معني داري بر جو سازماني مدرسه و رفتار شهروندي - سازماني آن‌ها مي‌گذارد، همچنين توانمند‌سازي معلمان از طريق بهبود جو مدرسه بر رفتارشهروندي - سازماني معلمان نيز تأثير غيرمستقيم دارد (0/01>p). اين يافته نشان مي‌دهد كه مدل مفروض در پژوهش حاضر از برازش مناسبي برخوردار است و جو مدرسه نقش واسطه‌اي معني داري در ارتباط بين توانمند سازي و رفتار شهروندي - سازماني معلمان ايفا مي‌كند. بنابراين مي‌توان با توانمندسازي معلمان، هم در جهت بهبود جو سازماني مدرسه اقدام كرد و هم رفتار شهروندي سازماني آن‌ها را افزايش داد.

The purpose of the present study was to investigate the mediating role of school atmosphere with respect to teachers’ empowerment and organizational citizenship behavior. The population of this correlational study included all teachers of Naein during 1394-1395 academic year. 197 teachers were selected by random cluster sampling and responded to school participant empowerment scale (SPES) and extra-role behavior scale (ERBS). To investigate organizational citizenship behavior of the teachers, the organizational climate index for schools (OCIS) was employed. The data were analyzed by regression and structural equation modeling. The results showed that empowerment of teachers had significant effect on their organizational citizenship behavior and school climate. Also, empowerment of teachers by improvement of school climate indirectly affected teachers’ organizational citizenship behavior (p<.001). The results indicated that the proposed model of the study had a good fitness and school climate had a significant mediating role regarding teachers’ empowerment and organizational citizenship behavior. Therefore, by improvement of teachers’ empowerment, we can improve both school climate and organizational citizenship behavior.