بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي مقياس نيازهاي بنيادين روان‌شناختي دانش‌آموزان در مدرسه

The study of psychometric properties of the students’ basic psychological needs at school scale

هدف پژوهش حاضر، بررسي ويژگي­ هاي روان‌سنجي مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان در مدرسه در نمونه ­اي از دانش ­آموزان ايراني بود. روش پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه­ ي آماري پژوهش را تمامي دانش ­آموزان مدارس دوره­ ي متوسطه­ ي دوّم شهر پارس ­آباد (استان اردبيل) در سال تحصيلي 1396 تشكيل مي ­دادند كه از ميان آنها با استفاده از روش نمونه ­گيري تصادفي خوشه ­اي، 323 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند كه در نهايت، پرسشنامه­ ي 303 دانش ­آموز قابل تحليل بود. براي جمع ­آوري داده­ ها از مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه و فرم­ كوتاه مقياس بهزيستي ذهني نوجوانان در مدرسه استفاده شد. نتايج تحليل عاملي تاييدي، علاوه بر عامل كلّي نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه، سه عامل استقلال، ارتباط و شايستگي را براي مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه تاييد كرد. نتايج ضرايب همبستگي پيرسون براي بررسي روايي همزمان مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه نشان داد كه بين نمره­ ي دانش آموزان در خرده­ مقياس ­هاي نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه با دو خرده­ مقياس فرم كوتاه مقياس بهزيستي ذهني نوجوانان در مدرسه (رضايت از مدرسه و عاطفه در مدرسه) همبستگي مثبت و معناداري وجود دارد. همساني دروني مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش ­آموزان در مدرسه بر حسب ضرايب آلفاي كرونباخ محاسبه شد و با ضرايب همبستگي 0/70 تا 0/82 مورد تاييد قرار گرفت (0/01>P). پايايي بازآزمايي مقياس نيازهاي بنيادين روانشناختي دانشآموزان در مدرسه براساس نتايج دو بار اجراي آزمون محاسبه شد و با ضرايب همبستگي 0/68 تا 0/78 براي نمرهي ­كل مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان در مدرسه و خرده ­مقياس هاي آن، مورد تاييد قرار گرفت (01/0>P). بنابراين، براساس يافته­ هاي اين پژوهش مي ­توان نتيجه گرفت كه مقياس نيازهاي بنيادين روان شناختي دانش آموزان در مدرسه براي سنجش اين سازه در نمونه­ هاي دانش­آموزان ايراني از روايي و پايايي كافي برخوردار است.

The aim of this descriptive-survey study was to investigate the psychometric properties of the students’ basic psychological needs at school scale in Iran. The population included all senior high school students in Parsabad city (Ardabil) in academic year of 2017 and 323 were selected using random cluster sampling and finally 303 were used for the study. For data collection, students’ basic psychological needs at school scale and adolescents’ brief subjective well-being in school scale were used. Results of confirmatory factor analysis, principle factor students’ basic psychological needs at school, three factor of autonomy, relatedness and competence were determined for students’ basic psychological needs at school scale. Results of Pearson correlation to investigate concurrent validity of students’ basic psychological needs at school scale showed that across subscales students’ basic psychological needs at school scale with two component of brief adolescents’ subjective well-being (school satisfaction and affect in school), there was a positive and significant correlation. For the internal consistency of students’ basic psychological needs at school scale, Cronbach's alpha with correlation coefficient of 0.70 to 0.82 was confirmed. Test-retest reliability of students’ basic psychological needs at school scale with correlation coefficient of 0.68 to 0.78 for total scale and subscales were confirmed. The results of students’ basic psychological needs at school scale for assessing this construct among Iranian from validity and reliability.