تحليل نقش مبادلات مرزي در توسعه شهري، مطالعه موردي شهر مرزي بانه

در سراسر مرزهاي كشور سكونتگاه هايي (شهري- روستايي) وجود دارد كه معيشت غالب آن ها بر پايه مبادلات بازرگاني مي باشد. اين نوع از فعاليت به نوبه خود باعث تغييرات مختلف اقتصادي، فضايي و اجتماعي در اين قبيل از شهرها شده كه اين تغييرات خود پيامدهاي مختلفي نيز به همراه داشته است . در اين راستا دولت در سال 1372 اقدام به تاسـيس بازارچـه هـاي مـرزي نمـود تـا عـلاوه بـر كـاهش امـر قاچـاق ، بتوانـد باعـث كـاهش بيكـاري و مهاجرت هاي برون منطقه اي نيز شود. مقاله حاضر به بررسي اين موضوع مـيپـردازد كـه بازارچـه هـاي مـرزي و اقتصاد مبادلاتي چه نقشي در تغييرات شهري ايفا مي نمايند در اين بررسي شهر بانه بـه عنـوان نمونـه انتخـاب شـده است . اگرچه بخش زيادي از اقتصاد اين شهر هنوز بر پايه قاچاق و اقتصاد مبادلاتي غيررسـمي اسـت و سـابقه اي ديرينه در اين شهر دارد اما با تاسيس بازارچه هاي مرزي بخشي از اشتغال غيررسـمي جـاي خـود را بـه مبـادلات مرزي رسمي و قانوني داده است . بر اين اساس در تحقيق حاضر به بررسي بازتاب هـاي مبـادلات مـرزي از سـال 1375 الي 1395 در شهر بانه پرداخته شده است . جهت تحليل اين تغييرات از تكنيك SWOT استفاده شده است . در شهر بانه با سه دسته تغييرات اقتصادي، اجتماعي و فضايي روبرو هستيم كه با توجه بـه نقـش مبـادلات مـرزي موردبررسي قرارگرفته اند. نتايج تحقيق نشان دهنده تاثير گسترده مبادلات مرزي بـر توسـعه فضـايي، اقتصـادي و اجتماعي اين شهر ميباشد. نتايج حاصل از تحليل سوات نيز نشانگر ايـن مطلـب اسـت كـه مبـادلات مـرزي بانـه اگرچه تاثيراتي را بر توسعه شهري داشته است اما به دليل وابستگي به قاچاق كه مهم ترين تهديد مبادلات مـرزي در بانه ميباشد مانع از دستيابي به توسعه پايدار شهري خواهد شد.