كليدواژه :
شاخص DDSLR دوره هاي خشك , تحليل فضايي , پهنه بندي , ايران
چكيده فارسي :
ايران از نظر اقليمي كشوري خشك و نيمه خشك محسوب مي شود و منابع حياتي آب در اين سرزمين وابستگي زيادي به بارش هاي جوي نشان مي دهند. شناخت خصوصيات دوره هاي خشك اقليمي از جمله فراواني وقوع، شدت و تداوم دوره ها در برنامه ريزي هاي محيطي گوناگون اهميت زيادي دارد. در همين رابطه، خصوصيات دوره هاي اقليمي خشك كشور براساس شاخص روزهاي خشك بعد از آخرين روز بارش " (DDSLR) با استفاده از داده هاي آماري 48 ايستگاه سينوپتيك ايران طي يك دوره 30 ساله از سال 1979 تا 2008 مورد بررسي قرار گرفت. روند تغييرات شاخص DDSLR با احتمال 25، 50، 75 و 90 درصد(خوشبينانه، متوسط، بدبينانه و بسيار بدبينانه) به عنوان شاخص هاي دوره هاي خشكي با شدت هاي كم، متوسط، زياد و خيلي زياد براي هر كدام از ايستگاه ها تعيين و خصوصيات دوره خشك شامل شروع، خاتمه، فراواني، خشكترين روز دوره و طول دوره براي هر ايستگاه مشخص گرديد. در نهايت بر اساس طول دوره خشك و از طريق روش ميان يابي Kriging نقشه هاي پهنه بندي براي سرتاسر ايران ترسيم شد. نتايج مطالعه نشان داد كه دوره خشك اقليمي در ايستگاه هاي جنوب شرقي كشور بخصوص ايستگاه هاي بندري سواحل درياي عمان (چابهار و بندرعباس) قبل از ايستگاه هاي ديگر آغاز مي شود. همچنين دوره خشك در ايستگاه هاي سواحل درياي خزر زودتر به پايان مي رسد. كوتاه ترين دوره خشكي مربوط به سواحل شمالي كشور و طولاني ترين دوره خشكي نيز در جنوب شرقي كشور رخ مي دهد. خشك ترين روز دوره در اكثر ايستگاه ها در ماه هاي اكتبر اتفاق مي افتد. همچنين معلوم شد كه با افزايش احتمال از 25 درصد احتمال خوشبينانه به 90 درصد (احتمال بسيار بدبينانه) بر وسعت منطقه داراي دوره خشكي خيلي بلند در بخش هاي جنوب، جنوب شرق و شمال غرب كشور افزوده مي شود.
چكيده لاتين :
In terms of climate, Iran is an arid and semi-arid country, where vital water resources in this country are highly
dependent on atmospheric precipitation. Understanding the characteristics of climatic dry periods such as
frequency, severity, and duration of periods is important in environmental planning. In this regard,
characteristics of the country's dry climatic periods based on "dry days after the last day of the rainfall"
(DDSLR) using statistical data of 48 synoptic stations in Iran over a 30-year period from 1979 to 2008 were
studied. DDSLR index trend changes with a probability of 25, 50, 75 and 90 percent (optimistic, average,
pessimistic and very pessimistic) as an indicator of the severity of the drought periods of low, medium, high and
very high determined for each of the stations and dry period features including start, stop, frequency, and
duration of driest days was determined for each station. Finally, based on the length of dry period and through
interpolation method Kriging zoning maps for the entire country was drawn. The results showed that climatic dry
periods in stations of southeast of the country, especially port stations such as the Oman Sea (Chabahar and
Bandar Abbas), before other stations begin. Also dry period ends earlier in the Caspian Sea coast stations. The
shortest period of drought on the northern coast of the country and the longest period of drought occurs in the
southeast of the country. The driest days at most stations will happen in October. It also turned out that with an
increased probability of 25% (probably optimistic) to 90 percent (likely very pessimistic) the area has a very
long period of drought in parts of the south; southeast and northwest of the country will increase.
