تحليل ريسك آسيب پذيري سكونتگاه هاي روستايي در برابر زلزله (مطالعه موردي: روستاهاي شهرستان لامرد)

(Vulnerability risk analysis of rural settlements against earthquakes (Case study: the villages of Lamerd County

يكي از مراحل برنامه ­ريزي فضايي، شناسايي و رتبه بندي مخاطرات طبيعي و پيامدهاي آن در مناطق مختلف جغرافيايي است. ضروري است كه در اين زمينه با اتخاذ رويكرد توسعه پايدار مبتني بر مديريت ريسك، به كاهش آثار نامطلوب مخاطرات طبيعي در مناطق روستايي نيز اقدام شود. بر اين مبنا در سال­هاي اخير استفاده از روش هاي تصميم­ گيري چند شاخصه در مطالعات محيطي، گستره زيادي داشته است؛ بطوري­كه در دهه­ هاي اخير، كشورهاي توسعه ­يافته با بهره­ گيري از مدل­هاي بسط يافته تصميم­ گيري در شاخه­ هاي مختلف مطالعات محيطي، اين مدل ها را معرفي كرده ­اند. امروزه شهرستان لامرد در استان فارس با دارا بودن موقعيت خاص جغرافيايي، همواره در برابر اين نوع از آسيب­هاي محيطي (زلزله) آسيب­ پذير مي­ باشد. با توجه به اهميتي كه روستا و روستانشيني در سطح اين شهرستان دارد، لازم است كه سكونتگاه­ هاي روستايي اين شهرستان از نظر درجه ريسك آسيب پذيري در برابر زلزله مورد ارزيابي قرار گيرند. روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش، توصيفي– تحليلي است كه در آن با استفاده از مستندات آماري به تحليل موضوع پرداخته مي­ شود. پس از جمع­ آوري داده­ هاي مورد نظر از سطح روستاهاي اين شهرستان، با استفاده از مدل TOPSIS نسبت به رتبه بندي و سطح ­بندي دهستان­ هاي اين شهرستان براساس 22 شاخص مورد مطالعه، اقدام گرديد. نتايج حاصل از اين پژوهش در سطح شهرستان لامرد نشان داده است كه از نظر سطح آسيب ­پذيري لرزه ­اي با استفاده از مدل TOPSIS، دهستان كال با امتياز 5284/0، دهستان سيگار با امتياز 5221/0 و دهستان اشكنان با امتياز 4754/0 داراي رتبه هاي اول تا سوم مي ­باشند. همچنين درسطح شهرستان لامرد، 2 دهستان با ريسك بالا، 1 دهستان با ريسك متوسط و 4 دهستان با ريسك پايين از نظر آسيب­ پذيري در برابر خطر زلزله قرار دارند.