مقايسه دقت پيش بيني مدل هاي باكس- جنكينز در مدل سازي بارندگي فصلي(مطالعه موردي: ايستگاه هاي منتخب استان خوزستان)

The Comparison of the Seasonal Rainfall Forecast precision by Box-Jenkins Models(case study: Selected stations of khozestan province)

بنا بر اهميت روز افزون تأمين آب در كشور، مديريت منابع آب از اهميت ويژه اي برخوردار است. پيش بيني بارندگي به عنوان يكي از مهمترين پارامترهاي اقليمي از اهميت ويژه اي در استفاده از منابع برخوردار است. براي پيش بيني بارش مي توان از سري هاي زماني استفاده كرد. پژوهش حاضر در سه ايستگاه منتخب (اهواز، آبادان و دزفول) از استان خوزستان به منظور مقايسه دقت مدل هاي باكس- جنكينز انجام شده است. براي اين منظور از داده هاي بارندگي ماهانه سه ايستگاه هواشناسي استان به مدت 48 سال (1340 – 1387 ) ، استفاده شده است. با استفاده از روش رگرسيون داده هاي ناقص برآورد و همگني داده ها توسط آزمون توالي ها بررسي شد. با استفاده از مدلهاي باكس- جنكينز سري زماني بارش بررسي و بهترين مدل برازش داده شد. صحت و دقت مدل ها براساس آماره هاي AIC و تحليل نمودار توابع خود همبستگي و خود همبستگي جزئي تأييد گرديد. مدل مناسب بارش فصلي اهواز 12(2،1،0) × (0،1،2) آريما و آبادان 12(1،1،0) × (0،1،2) آريما و دزفول 12(0،1،1)× (1،1،2) آريما به دست آمد. نتيجه اين مطالعه نشان مي دهد كه اين مدل ها از دقت تقريبا خوبي براي پيش بيني بارش فصلي برخوردار بودند.

Because of the increasing importance of supplying water for the country، water resource management is of paramount importance. Predicting precipitation، as one of the most important climatic parameters، is especially important in using water supplies. Time series can be used to predict precipitation. Time series analysis seems to be a suitable tool for such forecasting. The present work studies the comparison of the rainfall forecast precision by Box-Jenkins Time Series at three stations in Khuzestan province. The monthly rainfall data of three Meteorological stations in province for 48 years، i.e. (1961-2008) were used. The accuracy and precision of models are evaluated based on AIC statistics and the analysis of the graphs of Autocorrelation Function and Partial Autocorrelation Function. The obtained suitable seasonal rainfall model was (0،1،2)*(2،1،0)12 for Ahwaz، (0،1،2)*(0،1،1)12 for Abadan and (1،1،2)*(0،1،1)12 for Dezful. The results of this study show that these models accurately predict seasonal rainfall almost well.