تأثير نوسازي شهري فن گرا بر ايجاد حس لامكاني :مطالعه موردي پروژه نواب

اين مقاله تأثير نوسازي شهري فنگرا را بر ايجاد حس لامكاني مورد مطالعه قرار مي دهد. نوسازي شهري فنگرا به نوعي نوسازي مدرنيستي اطلاق مي شود كه اساسا از بالا به پايين، اقتداري و غيرمشاركتي است و در آن، برنامه ريز به عنوان فردي حرفه اي و همه چيزدان تخريب واحدهاي مسكوني را در مقياس وسيع توصيه و تجويز و به جاي آن فضاهاي همانند و يكسان را برنامه ريزي و طراحي مي كند. حس لامكاني به احساس عدم تعلق به مكان كه ناشي از فقدان تنوع است اشاره دارد. اين مقاله پس از مرور اجمالي تاريخ و تجربه نوسازي شهري، عناصر اصلي نوسازي شهري فنگرا را مشخص مي سازد و تأكيد مي كند كه علي رغم فاصله گيري نوسازي شهري در جهان خارج از گرايشهاي اقتداري و فن گرا در كشور ما كماكان اين نوع برنامه ريزي ادامه دارد و برنامه ريزي شهري صورت گرفته در منطقه نواب، مبين اين نوع رفتار فن گرايانه است و بر ضرورت به رسميت شناختن سهم و اعانت جغرافياي انسانگرا در برنامه ريزي شهري تأكيد ميكند. اين مقاله همچنين يك الگوي روايي و رئاليستي را از فرايند توليد حس لامكاني ارائه مي كند كه در آن، رابطه و نقش برنامه ريزان فن گرا، ماشين سياسي شهري و پيمانكاران ساختماني در توليد حس لامكاني تبيين شده است. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه برنامه ريزي فن گرا در ايجاد حس لامكاني مؤثر است. چنانچه برنامه ريزي صورت گرفته غير فن سالارانه و مشاركتي بود و روابط و ارتباطات اجتماعي و محلي را تحكيم و مردم ساكن را به اقامتي بيش از پنج سال ترغيب مي كرد مي توانست به جاي ايجاد حس لامكاني محيطي مأنوس و مطلوب فراهم آورد و حس تعلق مكاني را تقويت كند.