تحليل محتوايي حقوق شهروندي روستايي در برنامه هاي پنج ساله توسعه اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران

The Content Analyze of Rural Citizenship Rights in the Iranian five years development plans

امروزه حق برخورداري از توسعه (حق توسعه‌يافتگي، حق شهروندي و ...) در ابعاد مختلف اقتصادي، اجتماعي، كالبدي/ زيست‌محيطي به‌طور هم‌زمان و هم‌وزن حق غيرقابل انكار هر شهروند است. پارادايم توسعه پايدار با رويكرد نوين در حقوق شهروندي (رويكرد نظام‌مند و همه جانبه) تلاش دارد به موازات نهادينه كردن حقوق همه جانبه انسان‌ها و مكان‌ها، حقوق گروه‌هاي هدف (زنان، كودكان، فقرا و مانند آن) را نيز در اولويت قرار دهد. شهروند در منابع حقوقي و توسعه‌اي به افرادي گفته مي‌شود كه تابعيت و اقامت (دائم و موقت) كشوري را داراست و به تبع اين وابستگي از حقوق و مزايايي برخوردار مي‌شوند كه در قانون اساسي و ساير قوانين عادي در آن كشور به رسميت شناخته شده است. در اين راستا پرسش اساسي اين است كه جمهوري اسلامي در برنامه خود به چه ميزان به حقوق شهروندي روستايي توجه كرده است؟ براي پاسخ علمي به پرسش، مقاله حاضر با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و به شيوه تحليل محتوا با نگاه نظام‌مند و همه جانبه به حقوق شهروندي روستايي در برنامه‌هاي پنج‌گانه توسعه جمهوري اسلامي ايران است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در نظام برنامه‌ريزي كشور توجه به مقوله حقوق شهروندي روستايي چه به‌صورت مستقيم و يا غيرمستقيم در برنامه‌ها (هر چند به‌صورت بسيار اندك) شده است و از برنامه اول تا پنجم (به جزء برنامه دوم كه حقوقي مورد نظر نبوده) به لحاظ فراواني اهداف، سياست‌ها و اقدامات از يك روند تكاملي برخوردار است، ولي از كاستي‌هاي ساختاري به لحاظ ايده، برنامه‌ريزي و مديريت برخوردار است.

n recent decade, sustainable development emmboded development to right (citizenship right & environmental, social, e conomic right. In reality, sustainable development paradigm attempt with new a pproach to the society & environment (systematic, integrated & holistic ap proach). In this approach three systems (environmental, soc ial & economic) interpreted with framework of development to right. In this paper, the strategic question is"what is ri ghts view in the five years development plans of IR of Iran to rural citizenshi p & environmental?”. The method is descriptive & explanation with documentar y & content analysis. The result indicated that in the plans & special in two plans (purposes, policies and actions) the citizenship rights of rur al regions is not important (very few).Whit these results we can say the develo pment to right in planning & management thought were weakness in nati onal development plans.