اقليم شناسي بارش ايران با استفاده از تحليل همساز ها

Climatology of Iran Precipitation by using Harmonic Analysis Method

در اين تحقيق ويژگي هاي بارش ايران در طي 44 سال گذشته را با استفاده از روش همسازها مورد بررسي قرار داديم.در اين مطالعه ما ازمشاهدات بارش 428 ايستگاه هواشناسي بين سالهاي 1383-1340 استفاده و براي تحليل ويژگي هاي فصل بارش از روش تحليل همسازها استفاده نموديم. با تحليل سهم پراش ميانگين هاي ماهانه بارش هر نقطه همسازهاي بارش هر نقطه محاسبه و جهت آشكار سازي تاثير عوامل جغرافيايي ( طول، عرض جغرافيايي وارتفاع) بر پراش هاي بارش، روابط رگرسيوني بكار گرفتيم. در اين تحقيق، ويژگي هاي بارش با استفاده از در صد پراش (PV)، دامنه (A) و ضريب T توجيه شدند. نتايج حاصله از پهنه هاي بارش نشان داد كه همساز هاي اول و دوم نقش غالبي در توجيه تغييرات بارش ايران ايفا مي كند. به طور كلي همساز اول و دوم بيش از 90 درصد پراش بارش در ايران را توجيه مي كنند. سهم پراش همساز اول در بارش سالانه ايران از شمال به جنوب افزايش مي يابد و در همساز دوم اين رابطه معكوس مي شود. بطوريكه در استان هاي آذربايجان غربي و شرقي و نواحي ساحلي خزر همساز دوم بيش تر از جنوب كشور است. نتايج همچنين نشان دهنده بالاتر بودن ضريب همبستگي عوامل مكاني در همساز سوم نسبت به دوهمساز ديگر بود. اين نشان دهنده اين است كه بارش هاي فصلي و محلي بيشتر تابع عوامل مكاني نظير طول جغرافيايي، عرض جغرافيايي وارتفاع است. از نتايج اين پژوهش مي توان براي مديريت منطقه اي منابع آب و مقاصد كشاورزي استفاده نمود

One of the most variability of atmospheric parameter is precipitation، which changes seasonally. It is important to understand exact characteristic of rainfall seasonal variable. Therefore، it is avoidable to study rainfall season in Hamedan province، because Hameden is one of the important centers of agriculture in Iran. In this research، the seasonal variability of rainfall is considered in Hamedan province. For this object، precipitation data spanning 30 years (1979-2009) were analysed to determine the onset and cessation، trend and seasonal variability of rainfall، based on the daily rainfall for there separated decades. The result of this study show the duration of rainfall is from early falls until end of spring in the first decade. This result indicated the duration of rainfall is long. In the second decade، there is no significant change in rainfall season، but only in some part of the province، the rainfall duration is shortfall and in the other part is long falls. Nevertheless، in the third decade there is considerable movement، i.e. the onset of rainfall duration has been in winter and cessation of rainfall duration has been in summer. It express that rainfall season has moved to summer slowly. The trend of rainfall duration has increasing trend. On the other hand، the duration length of rainfall is longer than before. In order to classify، rainfall seasonal variability is interpolated and the cluster analysis is done base on the “Oghlidos distance” and “Ward” integrated method. According to this method، Hamedan province is classified to 3 groups. The first group indicates the shortfall in the most parts، the second group indicates rainfall season onset is moved to winter، and in the third part the rainfall season hasn’t had change.