بررسي همزماني رخداد پرفشار درياي سياه و بارش روزانه در ايران زمين

Analysis of the Concurrence of Black Sea High Pressure System and Daily Precipitation in IRAN

در اين نوشتار، براي بررسي همزماني پرفشار درياي سياه با رخداد بارش روزانه در ايران زمين از يك سو، داده هاي فشار تراز دريا در بازكاوي دوم از پايگاه داده هاي جوي مركز پيش بيني هاي محيطي NCEP/DOE استخراج شده است. تفكيك زماني اين داده ها، روزانه و تفكيك مكاني آن، 2/5×2/5 درجه قوسي است. چارچوب پوش مورد بررسي، مناطق بين20 تا 70 درجه طول شرقي و 20 تا 70 درجه عرض شمالي را در بر مي گيرد و شامل 441 ياخته مي باشد. از سويي ديگر، از داده هاي بارش روزانه 235 ايستگاه همديد در ايران استفاده شده است. بازه ي زماني مورد بررسي، 45 ساله(1339/10/11 تا 1383/10/11 خورشيدي) است كه تشكيل آرايه اي به ابعاد 235× 16071 داده است. سطرها، نماينده ي روز و ستون ها، نماينده ي ايستگاه ها هستند. نتايج نشان داد كه بيشترين همزماني ماهانه رخداد بارش ايران زمين با سامانه پرفشار درياي سياه در اسفندماه با 66 درصد و كمترين ميزان با 30 درصد از آنِ مردادماه مي باشد. گستره ي مكاني اين همزماني در اسفندماه مناطقي از شرق، شمال شرق، شمال، شمال غرب و غرب ايران و تا حدودي نيز جنوب غرب ايران را به صورت هسته هايي متراكم در برمي گيرد، ليكن در تيرماه فقط كرانه هاي جنوبي درياي خزر شاهد رخداد بارش همزمان با پيدايش، گسترش يا تقويت سامانه پرفشار درياي سياه است. همچنين بيشترين همزماني فصلي از آنِ فصل زمستان با 60 درصد است و فصل تابستان با 38 درصد پايين ترين ميزان همزماني را دارند. به طور كلي، بيش از 50 درصد بارش ايران همزمان با رخداد سامانه پرفشار درياي سياه رخ مي دهد.

In this research، for synchronization analysis of Black Sea high pressure with daily precipitation in IRAN data base have been created with using the sea level pressure data in Reanalysis II database in National Centers for Environmental Prediction(NCEP)/National Center for Atmospheric Research(NCAR). Temporal resolution of data is daily and spatial resolution is 2.5 × 2.5 degrees of arc. Framework covers the areas including of 20 -70 degrees east longitude and 20-70 degrees north latitude، consisting of 441 pixels. Second database is daily precipitation in 235 synoptic stations in IRAN. Study period is 45-year (1961 to 2004 AD) and includes 16071 days. In this matrix، rows are time and the columns are stations. The result shown that most relevant between precipitation in Iran and Black Sea high pressure is %66 in March and Lowest is %30 in August. Range of spatial in March is located in east، North East، North West and West South West of Iran. But in July، only the southern coast of Caspian Sea has precipitation associated with high pressure system in the Black Sea. Also Most of seasonal percent is %60 in winter season and Lowest is in summer with %38. Overall، more than 50 percent of the precipitation occurs at time of occur Black Sea high pressure system