فرسايش كناري رودخانه چرداول با استفاده از مدل HEC-RAS در محيط GIS

Chrdavl riverbank erosion in GIS using HEC-RAS model

مهمترين پديده در فرايندهاي پوستي زمين جريان آب ها است و رودخانه ها نه تنها در سيماي كلي زمين نقش دارند، بلكه شكل زيستن انسان در كره ي زمين را نيز تعيين مي نمايند. تخريب سواحل وتداوم فرسايش كناري هرساله در ايران و ساير نقاط جهان موجب تخريب اراضي مرغوب كشاورزي اطراف رودخانه، تاسيسات ساحلي، پل ها، و امامكن عمومي مي گردد. ازسويي اجراي هرگونه عمليات جهت اصلاح مسير، كنترل فرسايش رودخانه، احداث تاسيسات و سازه هاي آب و مانند آن بايد مبني بر شناخت صحيح از رفتار رودخانه، ويژگي هاي مواد بستري و عوامل و مكانيسم هاي موثر در فرسايش كناري صورت مي گيرد. به همين علت وضعيت فرسايش كناري رودخانه چرداول در بازه ي چناره مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور ابتدا مسيري از رودخانه به طول 1/5 كيلومتر انتخاب شده و با انجام عمليات صحرايي برداشت شد. سپس بعد از تهيه TIN منطقه با استفاده از الحاقيه HEC-GeoRAS كه امكان لينك مدل HEC-RAS و نرم افزار ArcGIS را فراهم مي آورد 50 مقطع عرضي به مدل معرفي شده و مقادير ضريب مانينگ نيز به مدل معرفي شد. با معرفي مشخصات هندسي رودخانه، مشخصات جريان و ضريب مانينگ به مدل HEC-RAS، مشخصه هاي جريان به ازاي سيل با دوره بازگشت هاي 5، 25، 50، 100 و 200 تعيين گرديده و جهت تعيين و شناسايي نقاط مستعد فرسايش و رسوبگذاري، مقادير حداقل و حداكثر تنش برشي و سرعت در نقاط مختلف بازه به ازاي سيل با دوره بازگشت هاي مختلف تعيين شد. نتايج مربوط به حداكثر تنش برشي و سرعت نشان مي دهد كه تنش برشي و سرعت در تمامي دوره هاي بازگشت سيل دركانال اصلي بيش از سواحل بوده كه اين عوامل مي تواند ضمن فرسايش بيشتر كانال اصلي رودخانه نسبت به سواحل، افزايش شيب رودخانه، پايين رفتن آب و نهايتا فرسايش كناري شود. همچنين حداقل تنش برشي به ازاي سيل با دوره بازگشت هاي مختلف برابرN⁄m^2 7/12 بوده كه در ساحل چپ رخ داده و بنابراين ساحل چپ بازه چناره مستعدترين محل جهت رسوبگذاري است. بازديد هاي ميداني نيز صحت محاسبات و نتايج حاصله از تحقيق اخير را نشان مي دهد.

Ground water flow and skin is the most important phenomenon in the process streams are involved not only in the face of the whole earth، but also of the life of man on Earth can. Degradation of coastal erosion، lateral stability and continuity in Iran and around the world each year destroys fertilized agricultural lands around the river، coastal installations، bridges، and is General houses. This causes erosion at the river Chrdavl Chenareh in the range studied. During the course of the river in order to 5/1 km was selected and harvested field operations. After the TIN created using HEC-Geo RAS amendment to link the HEC-RAS model and software ArcGIS 50 provides a cross-section of the model is introduced and values of the Manning coefficient model was introduced. With the introduction of the geometrical characteristics of the river flow characteristics and the Manning coefficient model، HEC-RAS، characteristics of flood flows for return periods of 5، 25، 50، 100 and 200 are set and used to determine and identify areas susceptible to erosion and sedimentation rates Minimum and maximum shear stress and velocity across the range for different flood return period was determined. Finally، the bank erosion. The minimum shear stress for different flood return period equal to N / m ^ 2 12/7، which occurred on the left coast، so Left Coast Range Chenareh most vulnerable place for the deposition. Field visits the accuracy of the calculations and the results of recent research shows.